:
در این پژوهش با بررسی فرآیند چیدن ،جابه جایی و بسته بندی توت فرنگی به ارائه راه کاری درست برای ارائه محصولی با کیفیت بهتر و قابلیت ماندگاری بالا برای مصرف کننده ارائه شده و با بررسی روش های موجود اقدامات لازم در جهت عرضه محصول به صورت مناسب و در خور توجه مصرف کننده با توجه به جنبه های عملکردی و استتیکی بسته پرداخته و مواد مناسب طراحی سبز برای استفاده پیشنهاد می گردد. طرح این پژوهش طراحی پروسه چیدن میوه توت فرگی از سر مزرعه کشاورزی و بسته بندی هم زمان آن است از نحوه چیدن و جلوگیری از خستگی کشاورز تا چیدن میوه با کیفیت و جایگزینی برای سطل های موجود که هم اکنون در مزارع استفاده می شود با قابلیت جلوگیری از فشار زیاد ، له شدن ، ضربه زدن،واعمال فشار میکانیکی به میوه بر اساس جابه جایی در طول مزرعه، جلوگیری از له شدن بوته ها، و قابلیت حمل به صورت کلی از مزرعه تا استفاده مصرف کننده با حداقل تماس و جابه جایی و انجام سورتینگ و درجه بندی میوه لوکس،میوه مصرف خانوار، میوه مصرف کارخانه می باشد. که با رعایت پروسه موجود میتوان شاهد محصولی با کیفیت دلخواه مصرف کننده بود که دارای ماندگاری بالاتر و از طعم و رنگ مناسبی برخوردار است.
فصل اول
1-1- بیان مسئله
توتفرنگی با نام علمی Fragaria و از خانواده Rosaceaeمیباشد. میوه توتفرنگی شبیه توت ولی کمی درشتتر با رنگ قرمز است. ارقام بومی توتفرنگی ایران شامل کردستان، گیلاسی، اتابکی و دلندی و ارقام تجاری عمده شامل سلوا، کاماروسا، کوئین الیزا، پاروس، گاویتا و پاجارو میباشد. توتفرنگی میوهای فوقالعاده حساس در برابر عوامل محیطی و شرایط نگهداری بوده و به همین دلیل عمر پس از برداشت آن کوتاه و نیاز به مراقبت های ویژه دارد (علی عسگریان 1390). این محصول به دلیل داشتن رطوبت زیاد وخصوصیات فیزیکی آن بسیار فساد پذیر بوده ودر دوره برداشت وپس از برداشت بخش عمده ای از آن ضایع و غیر قابل مصرف می شود برای کاهش ضایعات این محصول باغی استان( که مقدارضایعات آن بعضآ به 35-40 در صد هم می رسد) به حداقل ممکن با استفاده از روشهای صحیح برداشت و بکارگیری اصول وتکنیکهای پس از برداشت مثل سورت ودرجه بندی ،بسته بندی،سردکردن مقدماتی، حمل ونقل مناسب ونگهداری فنی قابل اهمیت می باشد(شمس الله مرادی،چوب تراشان1390). لذا بکار گیری راهکارهای عملی واصولی به همین منظور بایستی مد نظر مسئولین ،دست اندرکاران وبرنامه ریزان بخش کشاورزی قرار گیرد. سطح زیر کشت توتفرنگی در ایران بر اساس آخرین آمارهای ارایه شده توسط سازمان خوار و بار جهانی (FAO) در حدود 2500 هکتار میباشد که در مقایسه با سطح زیر کشت جهانی، ایران در حدود 1/0 درصد سطح زیر کشت جهانی را در اختیار داشته و از این نظر مقام بیستویکم را در بین کشورهای جهان دارا میباشد (بینام 2010). مناطق عمده تولید کننده این محصول در ایران به ترتیب استانهای کردستان، مازندران، گلستان، تهران و منطقه جیرفت میباشند که بخش عمده تولید (در حدود 85 درصد) در استان کردستان صورت میگیرد. بر اساس آمارهای ارایه شده توسط سازمان جهاد کشاورزی،% 95 درصد این محصول در فضای باز تولید میشود و زمان عرضه به بازار در دو بازه زمانی اوایل اردیبهشت ماه تا اواخر خرداد و اواسط شهریور تا اواسط آبان ماه میباشد. هر ساله مقدار قابل توجهی از محصول توت فرنگی در مراحل چیدن وبسته بندی از بین میرود که عمده آن لهیدگی و خرابی وارد شده به محصول به علت جابه جایی و ظروف نا مناسب است.
2-1- هدف های تحقیق
هدف ارائه پروسه چیدن و بسته بندی محصول می باشد به نحوی که به ارائه محصول با کیفیت تر در بازار و عرضه آن به مشتری منجر شود.همچنین ازفساد و از بین رفتن محصول جلوگیری کند، همچنین موجب سود بیشتر و توزیع محصول با کیفیت تر به بازار می گردد.همچنین از 30% خرابی محصول به دلیل عدم بسته بندی مناسب جلوگیری می کند که با توجه به میزان سالانه محصول مبلغ قابل توجهی صرفه جویی می گردد.و موجب به وجود آمدن هویت یک محصول با کیفیت عالی می گردد. هدف طرح پیشنهادی، مکانیزاسیون زنجیره چیدن و بسته بندی توتفرنگی است، و انتظار میرود اجرای این طرح منجر به کاهش ضایعات، حفظ کیفیت و در نهایت افزایش عمر نگهداری محصول عرضه شده گردد.
3-1- اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن
برطبق برآوردهای انجام شده توسط سازمان جهاد کشاورزی، تلفات توتفرنگی از زمان برداشت تا زمان ارایه به بازار در حدود (%35-%40 ) درصد تولید کل این محصول در کشور میباشد که رقم بالایی بوده و بازگو کننده ضرورت ایجاد تغییرات بنیادی در عملیات برداشت و پس از برداشت این محصول در کشور است. در این پژوهش با بررسی فرآیند چیدن ،جابه جایی و بسته بندی توت فرنگی به ارائه راه کاری درست برای ارائه توت فرنگی با کیفیت بهتر و قابلیت ماندگاری بیشتر برای مصرف کننده ارائه شده و با بررسی روش های موجود اقدامات لازم در جهت عرضه محصول به صورت مناسب و در خور توجه مصرف کننده به جنبه های عملکردی و استتیکی بسته پرداخته و مواد مناسب طراحی پایدار برای استفاده پیشنهاد می گردد.طرح این پژوهش طراحی پروسه چیدن و بسته بندی توت فرنگی میباشد با در نظر گرفتن اکثر جوانب و معایب موجود. طراحی فرآیند و وسیله هایی که موجبات ماندگاری میوه توت فرنگی را فراهم می کند و محصول را با ماندگاری بالاتر و کیفیت مناسب جهت استفاده مصرف کننده ارائه می کند.
4-1- سوالات و فرضیه های تحقیق
توت فرنگی از فساد پذیرترین میوه ها بوده وباید در حالت کاملاً رسیده برداشت شود. فعالیتهای بسیار زیاد متابولیکی توت فرنگی می تواند باعث از بین رفتن آن حتی بدون حضور عوامل فاسد کننده گردد.ساختار توت فرنگی طوری است که آن را در مقابل فساد آسیب پذیر می سازد، این محصول دارای لایه پوششی بسیار نازک ونرمی بوده که به آسانی از بین می رود، همچنین گوشت میوه نرم است و آن را در مقابل ضربه و فشار بسیار آسیب پذیر می سازد.صدمات وارد شده ابتدا باعث نرمی توت فرنگی شده ،سپس مکان مناسبی را برای حمله عوامل بیماری زا فراهم می سازد. فعالیت های متابولیکی زیاد و حساسیت میوه به آسیب دیدگی و فساد میکروبی ، به صاحبان مزارع توت فرنگی هشدار می دهدکه در برداشت توت فرنگی نهایت دقت را به عمل آورند.
– استفاده از روش مناسب چیدن جهت جلوگیری از آسیب محصول
– هماهنگ کردن فرایند چیدن وبسته بندی و حفظ طعم و رنگ توت فرنگی
– جلوگیری از فشار های فیزیکی و ضربه به محصول جهت ماندگاری توت فرنگی
– جداسازی و سورتینگ توت فرنگی هنگام چیدن از بوته می تواند از فشارهای وارد به محصول جلوگیری کند.
– با استفاده از روش های درست بسته بندی می توانیم از 30% تلفات ناشی از توت فرنگی جلوگیری کنیم.
-مصرف تازه خوری توت فرنگی انتظار ماندگاری بیشتری از محصول را برای ما فراهم می کند.
5-1- مدل تحقیق
در این پژوهش با توجه به مناطق زیر کشت و الگوی متفاوت کشاورزی که خود موجب پتانسیل منطقه گردیده است با مصاحبه و انجام مستقیم بررسی پروسه چیدن و بسته بندی محصول به صورت تحقیق میدانی و بررسی الگو های رفتاری پروژه عملی را آغاز نمودیم و در مبحث نظری با توجه به موضوع تحقیق که از نوع کشت توت فرنگی و بسته بندی توت فرنگی رویکرد طراحی پایدار انخاب گردیده است. این سه مورد در یک چرخه ارتباطی صحیح قرار گرفته و بتوان در آینده نیز از نتایج مصرف منابع در حال، بهره مند شد. کشاورزی امری مهم و حائز اهمیت جهانی است به طور کلی اگر محصولی ضمن ایجاد درآمد و افزایش تولید مواد غذایی کمترین زیان را به منابع اصلی و تجدید ناپذیر وارد نماید از اهمیت خاص و بسزایی برخوردار است توت فرنگی بدون اتکا به منابع آب زیر زمینی ،بدون مصرف هرگونه سموم و با مصرف کود های شیمیایی و در شرایطی که از فرسایش زمین تا حدودی جلوگیری کرده توانسته است منشا درآمد و اشتغال زایی برای تعداد قابل توجهی از افرادجامعه گردد و نقش آن در تعلیف دام و زیبایی های خاص که به منطقه بخشیده است آن را به عنوان جلوه ای از کشاورزی پایدار مطرح نموده است. توت فرنگی با نور مستقیم آفتاب وهوای خنک کوهستانی سازگاری بسیار خوبی دارد تلاش دسته جمعی خانوار و استفاده از نیروی کار مجانی و در دسترس ،کشت و کار توت فرنگی را در کشت های سنتی توجیه پذیر نموده است.
