پیشرفت‏‌های کشاورزی در قرن بیستم، نمایانگر تلاش چندین نسل از کشاورزان، پژوهشگران و سیاست‏‌گذاران برای دستیابی به امنیت غذایی بوده است. نتیجه‏‌ی این تلاش‏ها موجب افزایش قابل‏توجه عملکرد جهانی گیاهان زراعی و باغی شد. اما از سوی دیگر، همین پیشرفت پیامدهای نامطلوبی را از نظر بوم‏‌شناختی، اجتماعی و اقتصادی به دنبال داشت که از آن جمله می‏توان به فرسایش، شورشدن، اسیدی شدن و زوال کمّی و کیفی خاک، آلودگی منابع آبی به مواد شیمیایی کشاورزی، جنگل‏‌زدایی، زوال ساختارهای اجتماعی و تضعیف قدرت اقتصادی جوامع سنتی اشاره کرد. اکنون باب جدیدی از نگرانی‏ها و چالش‏‌ها در مورد امنیت غذایی جهان شکل گرفته­است که غلبه بر آنها راهكارهایی موثرتر را می‏طلبد. مشكلی كه امروزه نمود یافته، نتیجه‏‏ی نگرش‌‏های كوتاه مدت و خوش‏بینانه‏‌ی بشر در دهه­‏‌های گذشته است (کامکار، 1387).

پایداری واحدهای بهره­برداری کشاورزی از جمله موضوعات جدی است که در سالیان اخیر توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. بررسی میزان دانش کشاورزان در مورد کشاورزی پایدار[1] یک عامل تعیین­کننده در پایداری واحد­های تولید کشاورزی می­باشد. صاحب­نظران بر این اعتقادند که بهره­گیری از روش­های مطرح شده در کشاورزی پایدار در گرو دانش[2]، شناخت و آگاهی کشاورز از این روش­­ها و اثرات آن بر واحد بهره­برداری خود است. کشاورزی پایدار با منابع انسانی دانا به اصول و عملیات پایداری و توانا در کاربست آن نیاز­مند است (داودی و مقصودی، 1389).

در ایران نیز چند سالی است که موضوع کشاورزی پایدار و توسعه آن مورد توجه محافل علمی و اجرایی قرار گرفته است. با مطرح شدن مفهوم توسعه پایدار[3]، نگرش­های مثبت نسبت به این مقوله وسعت بیشتری یافته و در برنامه­های توسعه مورد توجه قرار گرفته است (علیپور و همکاران، 1387). تصمیم کشاورزان به پذیرش عملیات کشاورزی پایدار متاثر از عوامل مختلفی است که یکی از این عوامل

 نگرش آنان می­باشد. لذا، در طراحی برنامه­های جدید کشاورزی – زیست محیطی، متخصصان باید در کنار سایر عوامل تاثیر­گذار، به پیچیدگی نگرش کشاورزان توجه نمایند (انستروم و همکاران[4]، 2009). هدف از انجام این پژوهش بررسی دانش و بینش شالی­کاران پیرامون کشاورزی پایدار می­باشد.

1-2-    بیان مساله

در تحقیقات پایداری صورت گرفته بر ابعاد مختلفی تاکید شده، که بیشتر به مسائل بوم­شناختی و شاخص­های پایداری اشاره شده­است و کمتر به مسایلی مانند جنبه­های رفتاری و علل بروز رفتارهایی که در جهت پایداری است، اشاره شده است. در این راستا ارزیابی میزان دانش بهره­برداران از اصول پایداری و شناخت عوامل موثر بر دانش بهره­برداران برای برنامه­ریزان و سیاست­گذاران به­منظور تدوین برنامه­های تکمیلی در راستای توسعه منابع انسانی لازم و ضروری است (داودی و مقصودی، 1389).

ارتقاء دانش فنی کشاورزان در کنار حضور سایر عوامل و امکانات تولید موجب می­گردد که آنها با بهره­گیری مناسب و بجا از تکنولوژی، به یک سطح مطلوب و معقول در روند تولید، دست پیدا کنند. تنها با ایجاد تغییرات مطلوب در کشاورزان به عنوان یگانه واحد­های متفکر تولید­کننده در بخش کشاورزی می­توان انتظار داشت که در نظام تولیدات کشاورزی تغییر مناسب ایجاد گردد و این تغییری است که قادر خواهد بود نظام کشاورزی را به توسعه پایدار رهنمون سازد. مطالعات و پژوهش­های قابل توجهی در دنیا در زمینه کشاورزی پایدار صورت گرفته که هدف اکثر آنها یافتن نکاتی است که به پایداری منجر شده و یا حذف پیشنهاد­هایی بوده که در خلاف پایداری بوده است. اما در این مطالعات کمتر به جنبه­های رفتاری کشاورزان و عوامل موثر بر بروز یا عدم بروز رفتارهایی که به پایداری منجر می­شوند، توجه شده است. اینکه میزان دانش کشاورزان در زمینه کشاورزی پایدار، درچه سطحی است؟ آیا بین دانش کشاورزان در زمینه پایداری و رعایت فعالیت­های پایداری توسط آنان رابطه­ای وجود دارد؟ چه عواملی می­توانند بر میزان دانش کشاورزان تاثیر­گذار باشند؟ این عوامل با دانش کشاورزان چه رابطه­ای دارند؟

1-3-    اهمیت و ضرورت تحقیق

با توجه به اهمیت تحقق و پیاده سازی کامل کشاورزی پایدار در کشور، اطلاع از ابعاد مختلف سطح دانش و بینش بهره­برداران واحدهای شالیکاری، اساس و مبنای برنامه ریزی­ها و سیاست­گذاری­های کلان را تشکیل می دهد. لذا با توجه آن که تا کنون تحقیق جامعی در خصوص سنجش دانش و بینش کشاورزی­ پایدار در بین شالی­کاران غرب استان گیلان صورت نگرفته، نتایج این پژوهش می­تواند برای مدیران اجرایی سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان بسیار کارساز و مفید واقع شود تا با استفاده از راهکارهای شناخته شده به تقویت سطح بینش و دانش کشاورزی پایدار شالی­کاران منطقه پرداخته و در نتیجه هر چه بیشتر به اهداف کشاورزی پایدار دست یابند.

1-4-    اهداف تحقیق

هدف کلی از اجرای این پژوهش، بررسی دانش و بینش شالی­کاران شهرستان تالش پیرامون کشاورزی پایدار می­باشد. بر این اساس اهداف اختصاصی مورد نظر در این تحقیق عبارت­اند از:

1. بررسی ویژگی های فردی و حرفه­ای شالی­کاران شهرستان تالش.
2. بررسی ویژگی اقتصادی – اجتماعی شالی­کاران شهرستان تالش.
3. شناسایی مهم­ترین عوامل تاثیر گذار بر بینش و دانش شالی­کاران در خصوص کشاورزی پایدار
4. بررسی میزان دانش و بینش شالی­کاران در زمینه فن­آوری­های کشاورزی پایدار

1-5-    سوالات تحقیق

1. میزان دانش وبینش شالی­کاران در خصوص کشاورزی پایدار چگونه است؟
2. میزان دانش و بینش شالی­کاران در زمینه فن­آوری­های کشاورزی پایدار چگونه است؟

1-6-    محدوده تحقیق

1-6-1- محدوده موضوعی

این تحقیق به بررسی میزان دانش و بینش از کشاورزی پایدار در بین شالی­کاران شهرستان تالش صورت می­گیرد.

1-6-2- محدوده مکانی

با توجه به اینکه استان گیلان دارای 238 هزار هکتار اراضی برنج­کاری بوده و در 16 شهرستان استان، کشت برنج انجام می­گردد، این تحقیق سعی دارد فقط بر روی شالی­کاران شهرستان تالش با سطح زیر کشتی در حدود15987هکتار، مطالعه نماید.

1-6-3- محدوده زمانی

با در نظر گرفتن زمان آماده سازی زمین برای کشت برنج و همچنین زمان برداشت آن در تالش، این تحقیق سعی دارد از اسفندماه 1391 لغایت پایان مردادماه 1392 بر روی موضوع تحقیق مطالعه نماید.

محدودیت تحقیق

از مهم­ترین محدودیت­های تحقیق می­توان به پراکندگی سطوح برنج­کاری شهرستان تالش و با توجه به وسعت اراضی شالی­کاری در این شهرستان­ و نیز سطح سواد پایین شالی­کاران و عدم آشنایی آنان به پاسخگویی سوالات پرسش­نامه اشاره نمود.

واژه­های کلیدی

دانش، بینش، کشاورزی­پایدار، توسعه­پایدار، اراضی شالی­کاری

• دانش: دانش، مجموعه­ای قابل بازیابی از اطلاعات تائید شده است (منهاج و همکاران، 1386).
• بینش: بینش، یك تصویر ایده آلی از آنچه كه می­تواند و باید انجام شود می­باشد (مانینگ و همکاران،2003)
• کشاورزی پایدار: کشاورزی پایدار یک شاخه مهم از توسعه پایدار است که به عنوان رویکرد مناسب قرن 21 در جهت پایداری این بخش مهم اقتصادی و توجه به زندگی قشر عظیمی از مردم جهان سوم شناخته شده است (زاهدی و نجفی، 1384).
• توسعه پایدار: بنا به تعریف کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه، توسعه پایدار، توسعه­ای است که ضمن برآورد کردن نیازهای نسل فعلی اشکالی در توانایی نسل­های آینده در برآوردن احتیاجات خود به­وجود نیاورد (بروندتلند، 2005)

صنعت مسافرت وجهانگردی به عنوان بزرگترین ومتنوع ترین صنعت دنیا به حساب آمده وبسیاری از کشورها،این صنعت پویا رابه عنوان منبع اصلی درآمد،اشتغال زایی،رشدبخش خصوصی وتوسعه ساختار زیربنایی خودمی دانند. این صنعت شامل بخشهای مختلفی نظیرحمل ونقل،اقامت وپذیرایی بوده که هریک دارای زیر مجموعه های مرتبط باخود می باشند.خدمات اقامتی نیز اصطلاحی است برای تهیه تسهیلات خواب و استراحت،با محوریت تجاری که درصنعت گردشگری و مهمان یاری به کار می رود. لازم به ذکر است بسیاری از نویسندگان کتب گردشگری بر این موضوع تأکید کرده اند که خدمات اسکان و پذیرایی درصنعت گردشگری یکی از پیچیده ترین و پویاترین بخش های این صنعت قلمداد شده و قدر مسلم اینکه، گردشگر با هر انگیزه ای به هرجاکه سفرکند به محلی برای خواب، استراحت وخوراک نیازدارد، لذا خدمات اقامتی گردشگران شامل مجموعه ای ازتشکیلات خوابگاهی می شود که امکان دارد به صورت استراحتگاه های مجلل باشد یافقط به یک تخت خواب معمولی و صبحانه ساده محدود شود. علاوه بر آن میزان تسهیلات وخدمات هتل ها ومیهمان پذیرها بازتابی از نیازها وسلیقه های مختلف مسافران ومیزان پویایی این بازار است.

از آنجایی که این گونه تأسیسات عامل موثری برای تقویت جهانگردی بین المللی محسوب می شود اهمیت دادن بدان هابایستی مورد توجه دولتها وبرنامه ریزان گردشگری قرار گیرد. با توجه به این موضوع ونقش کلیدی مراکزاقامتی درصنعت گردشگری،توسعه وگسترش انواع مختلف این قبیل تسهیلات،مستلزم تحلیل جامع ازوضعیت جغرافیایی مراکز موردنظروسایرعوامل تأثیرگذاربرآنها می باشد.برای دستیابی به موفقیت درمدیریت و توسعه تسهیلات اقامتی گردشگران، برنامه ریزی جهانگردی درتمام سطوح ضروری است. تجربه جهانگردی دردنیانشان داده است که روش برنامه ریزی شده برای توسعه جهانگردی می تواندبدون ایجاد مشکلاتی مهم فوایدی به همراه آورد و بازارهای جهانی رضایت بخش راحفظ کند. افزون برآن اشکال گوناگون توسعه جهت احراز موفقیت نیازبه تطبیق وسازگاری بامحیط وهمچنین حفظ روابط متقابل با اجزای سازنده اش دارد که هردومورد فوق نیز مستلزم لحاظ کردن امربرنامه ریزی است.

با توجه به شرایط شهرستان رامسردر زمینه گردشگری، این تحقیق در نظر دارد ضمن تحلیل جغرافیایی مراکز اقامتی اعم از هتل، متل، هتل آپارتمان ومنازل استیجاری موجود در شهرستان را مسرو شناسایی قابلیت ها و ظرفیت های آنها، نقش این مراکز در برنامه ریزی گردشگری این شهررا موردبررسی قرار دهد.

ـ1 بیان مسأله تحقیق

گردشگری پدیده­ای است کهن که از دیرزمان در جوامع انسانی وجود داشته و به تدریج طی مراحل تاریخی مختلف به موضع فنی، اقتصادی و اجتماعی کنونی خود رسیده است. تردیدی نیست که همه کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ در پی بهره­گیری از مزایای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و به ویژه دریافت سهم بیشتری از درآمد و بالابردن سطح اشتغال ناشی از بهینه­سازی این صنعت خدماتی در کشورهای متبوع خود هستند.

اهمیت گردشگری خصوصاً در کشورهای جهان سوم که اغلب دارای جاذبه­های طبیعی فراوانی نیز هستند تا بدانجاست که به عنوان صنعتی نجات­بخش برای اینگونه کشورها محسوب می­شود و دولتها همواره به دنبال اتخاذ سیاست­هایی درجهت توسعه این صنعت می­باشند که از ابعاد گوناگون حائز اهمیت است. این صنعت شامل بخش­های مختلفی نظیر خدمات حمل ونقل ، ساختار زیربنایی، تأسیسات اقامتی و پذیرایی و… می­باشد که هر یک در ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر قرار دارند. تأسیسات اقامتی به عنوان بخش مهم ومحوری در صنعت گردشگری محسوب شده که شامل هتل­ها،متل ها،هتل آپارتمان ها،مهمانسراها، کمپها، کلبه­های کوهستانی، پلاژهای ساحلی، اردوگاه­ها، پانسیون­ها، زائرسراها و ساختمان­های مدارس به هنگام تحصیلات می­باشد. در گذشته ایجاد اینگونه تأسیسات به علت کمبود یا فقدان جهانگردی در سطح محدودی انجام می­گرفت به گونه­ای که مسافران اغلب زائر بوده و برای استراحت و غذا به مکانهای عمومی نظیر کاروانسراهای بین راهی و اماکن مقدسه مراجعه می­کردند.

روم باستان نیز هنگامی که به اوج خود رسیده بود تعداد زیادی مسافرخانه در مسیر راه­های عمومی ایجاد کرد. بعدها مهمانپذیرهایی که جنبه­ی بازرگانی داشتند در سده پانزدهم در اوپا بوجود آمدند. نخستین این مهمانپذیرها با نام (تخت خواب، صبحانه) بوجود آمدند که افراد در خانه­های شخصی با قیمت اندک از مسافران پذیرایی می­کردند.

صنعت هتلداری نوین پیشرفت خود را مدیون کشورهای اروپایی به ویژه کشور سوئیس است. در این کشور صنعت هتلداری در ساختمان­های کوچک و محقر انواع خدمات و سرویس­ها را به مشتریان عرضه می­کرد. تکامل این صنعت در آمریکا با گشایش (سیتی هتل) نیویورک در سال 1794 میلادی آغاز و این نخستین ساختمانی بود که به ارائه خدمات مربوط به هتلداری پرداخت.(رنجبران،1388،ص58)

در ایران نخستین هتل­های توریستی برطبق استانداردهای بین­المللی حدود یک قرن پیش علاوه برپایتخت در سواحل دریای مازندران نیز ساخته شدند که در حال حاضر به فعالیت خود با کیفیتی بسیار پایین­تر از گذشته ادامه میدهند. از دیگر مراکز اقامتی اولیه مدرن پایتخت می­توان به هتل آبعلی تهران اشاره کرد که به عنوان نخستین مهمانسرای سبک مدرن ایران شناخته می­شود. این مرکز نیز بر خلاف گذشته در فعالیت خود سیر نزولی داشته است.

درحال حاضر به سبب اهمیت مراکز اقامتی نظیر هتل­ها و مهمانپذیرها در جهت توسعه هرچه بیشتر گردشگری در یک منطقه ایجاب می­کند که نظارتی دقیق بر کیفیت و نحوه مدیریت اینگونه مراکز اعمال گردد. از آنجا که اینگونه تأسیسات عامل مؤثری در تقویت جهانگردی بالأخص جهانگردی بین­المللی محسوب می­شوند نظارت بیشتر بر آنها باید مورد توجه مدیران و برنامه­ریزان گردشگری قرار گیرد.

شهر رامسر نیز به عنوان یکی از گردشگرپذیرترین شهرهای کشور از چند دهه پیش مورد توجه مسؤلان امر گردشگری بوده و در زمینه مراکز اقامتی و پذیرایی گسترش دوچندان را نسبت به سایر مناطق کشور داشته است باتوجه به مطالب ذکرشده حال این سؤال مطرح می­شود که:

¯ مراکز اقامتی رامسر چه نقشی را در برنامه­ریزی­های گردشگری این شهر می­توانند ایفا کنند؟

در این تحقیق تلاش شده است که با استفاده از روش­های میدانی و کتابخانه­ای و تحلیل جغرافیایی ضمن بررسی وضعیت جغرافیایی این مراکز و شناخت نقاط قوت و ضعف آنها به ارائه راه­­کارهایی در زمینه برنامه­ریزی گردشگری این شهر پرداخته می­شود.

1ـ2 سؤال تحقیق

مراکز اقامتی چه نقشی را در برنامه­ریزی­های گردشگری در شهرستان رامسر می­توانند ایفا کنند؟

1ـ3 فرضیه­های تحقیق

1ـ مراکز اقامتی بخش خصوصی سهم بیشتری از درآمدهای حاصل از ورود گردشگران به شهر رامسر را جذب می­کنند.

2ـ تحلیل درست از وضعیت جغرافیایی مراکز اقامتی شهر رامسر می­تواند در برنامه­ریزی­های گردشگری نقش مهمی ایفا ­کند.

1ـ4 ضرورت و اهمیت تحقیق

مراکز اقامتی به عنوان یکی از مهمترین بخش­های صنعت گردشگری همواره یکی از ابزارهای کارآمد در جهت توسعه و ارتقاء گردشگری یک کشور و درمقیاسی کوچکتر یک شهر محسوب شده­اند. این تأسیسات به دلیل جایگاه و تأثیر مستقیمی که در سفر دارند همواره قبل و حتی بعد از سفر به دقت مورد توجه گردشگران قرار می گیرند .

یکی از نیازهای اساسی یک مسافر در سفر محلی مناسب برای اقامت و استراحت است تا بتواند بعد از جابه­جایی از محل زندگی قوای جسمی و روحی خود را بازیابد. اهمیت این موضوع تا به آنجاست که گاهاً در بعضی موارد انگیزه اصلی سفر نیز بحساب می­آید. نقش کلیدی این مراکز در صنعت گردشگری به گونه­ایست که در افزایش میزان رضایتمندی گردشگران و متعاقب آن اقامت و حضور بیشتر آنها در مقصد اغلب به عنوان عامل اصلی شناخته می­شوند لذا یکی از راه­های رسیدن به گردشگری پایدار و رو به رشد ارائه خدمات مناسب و با کیفیت در بخش مراکز اقامتی و پذیرایی می­باشد.

تجربه نشان داده است که گردشگران، خصوصاً گردشگران بین­المللی با سطح درآمد بالا نسبت به محل اقامت خود در یک مسافرت توجه و دقت بیشتر را ازخودشان نشان داده و اقامت در یک هتل با خدمات مناسب را علی­رغم هزینه بالای آن به سایر مراکز ترجیح می­دهند. لذا برای جذب گردشگران به اصطلاح « پول خرج کن» در اختیار داشتن هتل­ها، متل­ها و به طور کلی مراکز اقامتی مناسب، متنوع و با کیفیت امری ضروری است.

در این تحقیق همان طورکه اشاره شد به سبب اهمیت این مراکز و نقش آنها در توسعه گردشگری و به دنبال آن افزایش اشغال و درآمد برای ساکنان و سرمایه­گذاران به این موضوع به طور جامع پرداخته شده است.

1ـ5 انگیزه تحقیق

با توجه به اهمیت روزافزون صنعت گردشگری در جهان به عنوان صنعتی درآمدزا، پاک و روبه رشد و تأثیرگسترده آن در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جوامع مختلف و نقش بسزای مراکز اقامتی و مهمانپذیری به عنوان یکی از بخش­های مهم این صنعت و همچنین شرایط ویژه گردشگری که در شهرستان رامسر مشاهده می­شود،با توجه به بومی بودن پژوهنده و کندوکاو در زمینه عنوان پژوهش هر پژوهشگری را بر آن می­دارد که در جهت شناسایی نقاط ضعف و قوت، تحلیل جغرافیایی این مراکز ، نقش و تأثیر آنها در برنامه­ریزی­های گردشگری رامسر به عنوان شهر نمونه گردشگری که اقتصاد آن به نوعی بیشترین تأثیر را از این صنعت می­پذیرد تحقیقات درخوری را به انجام برساند که خود زمینه­ساز یافته­های پسین باشد.

با توجه به محیط متلاطم و پر رقابت امروز بسیاری از سازمان های قرن 21 چند فرهنگی شده اند. محیط کار امروز نیاز به افرادی دارد که با فرهنگ های مختلف آشنا باشند و بتوانند با سایر فرهنگ ها ارتباط برقرار کنند برای این منظور نیاز به هوش فرهنگی احساس می گردد. هوش فرهنگی دامنه ی جدیدی از هوش است که ارتباط زیادی با محیط های کاری متنوع دارد. هوش فرهنگی به افراد اجازه می­دهد که تشخیص دهند دیگران چگونه فکر می کنند و چگونه به الگوهای رفتاری پاسخ می دهند و در نتیجه موانع ارتباطی را کاهش و به افراد قدرت مدیریت تنوع فرهنگی می دهد. افراد دارای هوش فرهنگی بالا قادرند اثر قابل توجهی بر توسعه محصول داشته باشند این افراد جزء دارایی های ارزشمند سازمان هستند و بخصوص در زمان بحران خود را بیشتر نشان می دهند. در دنیای کنونی اکثر مدیران خواهان کارکنانی هستند که بیش از وظایف شرح شغل خود فعالیت می کنند آنها به دنبال کارکنانی هستند که به فراسوی انتظارات می روند، به میل و خواست خود به رفتارهای دست می زنند که جزو وظایف رسمی شغلی شان نیست. بطور کلی آن دسته از رفتارهای شغلی کارکنان که تأثیر زیادی بر اثر بخشی عملیات سازمان دارد، توجه محققان و مدیران زیادی را به خود جلب کرده است. رفتار شهروندی سازمانی شامل رفتارهای اختیاری کارکنان است که جزو وظایف رسمی آنان نیست و مستقیماً توسط سیستم رسمی پاداش در نظر گرفته نمی شود و میزان اثر بخشی کل سازمان را افزایش می دهد.

1-2- بیان مسئله

از آنجائی كه بسیاری از سازمان های قرن بیست و یكم، چند فرهنگی هستند، میتوان انواع كاركنان با فرهنگهای متفاوت را مشاهده نمود. این در حالی است كه ممكن است در یك كشور، محصولی طراحی، در 10 كشور تولید و در بیش از 100 كشور به فروش برسد . این واقعیت سبب پویایی فراوانی روابط در محیط های چند فرهنگی شده است، به نحوی كه تفاوت در زبان، قومیت، ارزش ها، هنجارها و در یك بیان فرهنگ های متفاوت میتواند به عنوان منابع تعارض بالقوه ظهور كند و در صورت نبود درك صحیح، توسعه روابط كاری مناسب را با مشكل

 مواجه سازد(تریاندیس[1]، 2006). این دشواری های ادراكی سبب ارائه مفهومی نوین در مباحث شناختی شده است كه به نام هوش فرهنگی شناخته می شود. در شرایط كاری كنونی كه تنوع و جهانی سازی به صورت فزاینده ای رشد كرده است، این هوش قابلیت مهمی برای مدیران، كاركنان و سازمان ها محسوب می شود نظر به رشد روز افزون تعاملات و مبادلات بین المللی و ناهمگونی نیروی كار، بسیاری از صاحب نظران مدیریت توجه خود را به شناسایی و تقویت قابلیت هایی كه به حضور اثر بخش در محیط های بسیار پیچیده و پویا بینجامد، معطوف ساخته اند. در میان این قابلیت ها، هوش فرهنگی مهم ترین توانمندیی است كه می توان برای مواجهه مناسب با موقعیت های چند فرهنگی به كار گرفت. هوش فرهنگی كمك می كند با درك سریع و صحیح مؤلفه های فرهنگی مختلف، رفتاری متناسب با هر یك از آنها بروز دهیم(عباسعلی زاده،1387). امروزه سازمان ها بدنبال مدیرانی هستند كه بتوانند از توانایی تطبیق مستمر با افرادی از فرهنگهای مختلف و توانایی اداره ارتباطات بین فرهنگی برخوردار باشند . محیط كار امروز، نیاز به افرادی دارد كه به فرهنگهای مختلف آشنا باشند و بتوانند با افراد سایر فرهنگ ها، ارتباط مناسب برقرار كنند . برای این منظور، افراد نیاز به هوش فرهنگی دارند. توانایی فرد برای تطبیق با ارزش ها، سنت ها و آداب و رسوم متفاوت از آ ن چه به آنها عادت كرده است و كاركردن در یك محیط متفاوت فرهنگی، معرف هوش فرهنگی است (هادیزاده مقدم و حسینی، 1386، ص138 ).

سازمانها، بدون تمایل داوطلبانه افراد به همکاری، قادر به توسعه اثربخشی خرد جمعی خود نیستند، تفاوت همکاری داوطلبانه و اجباری از اهمیت فراوان برخورداراست. در حالت اجباری شخص وظایف خود را در راستای مقررات و قوانین و استانداردهای قابل قبول یک سازمان و صرفاً در حد رعایت الزامات انجام می دهد. ولی در همکاری داوطلبانه این مقوله ورای وظیفه مطرح است و افراد کوششها، انرژی و بصیرت خود را برای شکوفایی توانایی های خود به نفع سازمان ابراز می کنند. در این حالت افراد معمولاً از منافع شخصی خود می گذرند و مسئولیت پذیری در راستای منافع دیگران را در اولویت قرار می­دهند(اسچاپ[2]، 2008). مطالعه رفتار افراد در محیط های کاری از دیر باز مورد توجه اندیشمندان علوم مدیریت بوده است و با ظهور رشته رفتار سازمانی در سالهای نخست دهه 1960 این امر جدیت بیشتری یافت. بسیاری از مطالعات صورت گرفته سعی در تقسیم بندی رفتارها و علل بروز آنها داشته اند. مباحثی نظیر، ادراك، انگیزش، نگرشهای شغلی و غیره از جمله مواردی هستند که به بررسی ریشه بسیاری از رفتارهای آدمی در محیط کار می پردازند. اما بحثی که در دو دهه اخیر مطرح شده است و علاوه بر رفتارشناسان، توجه روانشناسان و جامعه شناسان را نیز به خود جلب کرده است، رفتار شهروندی سازمانی نام دارد . رفتار شهروندی سازمانی، رفتاری اختیاری و فرا وظیفه ای است که در افزایش عملکرد اثربخش سازمان مؤثر است و به طور مستقیم یا غیر مستقیم بوسیله سیستم پاداش رسمی سازمان سازماندهی نمیشود.با توجه به اینکه افزایش اثربخشی همواره یکی ازمسائل ودغدغه های مدیران است، شناخت رفتار شهروندی سازمانی و زمینه های استقرار آن می تواند گام موثر و مفیدی در این مسیر به شمار آید(همان منبع، 281).

از این رو تحقیق حاضر برآن است تا از یک سو مفهوم نسبتا جدید از زمینه های رفتار شهروندی را به عنوان عامل ایجاد کننده رفتار شهروندی سازمانی مورد بررسی قرار دهد و از سوی دیگر ارتباط هوش فرهنگی و رفتار شهروندی سازمانی را بسنجد لذا نظر به اهمیت مدیریت بر شعب بانک ملت ایران و تاثیر این امر بر رفتار شهروندی مدیران شعب انجام این پژوهش با توجه به اینکه برای اولین بار در ایران و به خصوص در ایران انجام می گیرد پیش از پیش ضروری به نظر می رسد. در حقیقت با انجام این تحقیق تا حدودی می توان تاثیر هوش فرهنگی بر رفتار شهروندی مدیران شعب بانک ملت ایران را ارزیابی نموده و در جهت تقویت این امر گام های مثبتی را برداشت.

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق

جهان امروز به گونه ای بی سابقه، شاهد حرکتی شتابان به سوی نوعی همگرایی و تصویرگر نقش آفرینی انسانها برای مشارکت در مدیریت مشترک جهانی است. در این میان حضور مدیرانی با ویژگی هوش فرهنگی تاثیرگذار بر فرآیند جهانی شدن بسیار ضرورت دارد. علاوه بر هوش متداول عقلانی و هوش عاطفی که همواره مورد تاکید صاحبنظران علم مدیریت و رهبری بوده است، رهبران هزاره سوم برای هدایت پیچیدگی های نوین محیطهای جهانی نیازمند هوش دیگری نیز هستند که از آن به هوش فرهنگی تعبیر می شود. از آنجایی که جهانی شدن فرآیندی شتابان و به سرعت در حال توسعه و از طرفی عرصه همسفری همه ملتهای جهان با ویژگیهای خاص فرهنگی و اجتماعی خویش است لذا رهبران آینده جهان باید توانایی شناخت و تکریم ارزش ها و فرهنگ های  شرکت کنندگان در سفر جهانی شدن را داشته باشند. به بیان دیگر، برخورداری از سطح مطلوبی از هوش فرهنگی ضرورت رهبری در عرصه جهانی شدن است و افزایش مهارتهای آن در رهبران، اثربخشی بیشتر در محیطهای جهانی را به دنبال خواهد داشت.(عیسی زاده،1391 ) بنابراین با توجه به نقش مهم و استراتژیک مدیران شعب بانک ملت و همچنین اهمیت هوش فرهنگی در موفقیت مدیران در محیط های جدید بر آن شدیم انجام تحقیقی در زمینه سنجش هوش فرهنگی مدیران شعب و تاثیر آن بر رفتار شهروندی و بررسی سطح وابستگی و نوع رابطه بین هوش فرهنگی و رفتار شهروندی مدیران شعب بانک ملت ایران انجام دهیم. عیسی زاده،حسین(1391)، رفتار سازمانی در دنیای امروزی،تدبیر،شماره 22،ص31-46.

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- اهداف اصلی

بررسی تاثیر هوش فرهنگی بر رفتار شهروندی مدیران شعب بانک ملت ایران

1-4-2- اهداف فرعی

بررسی تاثیر دانش هوش فرهنگی بر رفتار شهروندی مدیران شعب بانک ملت ایران

بررسی تاثیر انگیزش هوش فرهنگی بر رفتار شهروندی مدیران شعب بانک ملت ایران

بررسی تاثیر رفتار هوش فرهنگی بر رفتار شهروندی مدیران شعب بانک ملت ایران

بررسی تاثیر استراتژی هوش فرهنگی بر رفتار شهروندی مدیران شعب بانک ملت ایران

1-1- تعریف مسئله

امروزه، با توجه به گسترش روزافزون مطالبات حمل‌ونقل و بروز مشکلات ناشی از افزایش ترافیک شهری، ازجمله آلودگی هوا، آلودگی صوتی، مصرف سوخت، اتلاف وقت و انرژی و هزینه‌های تحمیلی آنها، ارائه راهکار مناسب درجهت روان شدن ترافیک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از طرفی باتوجه به محدودیت‌های امکانات شهرسازی در مقابل تقاضای انبوه وسایل نقلیه، لازم است تا تمهیداتی کاربردی و امکان‌پذیر برای حل این معضل درنظر گرفته ‌شود. ازآنجا که تاکنون فناوری اطلاعات[1] نقش مؤثری درعرصه‌های مختلف صنعتی ایفا کرده است، ورود این تکنولوژی در زمینه‌ی سیستم‌های حمل‌ونقل نیز بعنوان راهکاری مناسب مورد توجه قرارگرفت و منجر به پدیدآمدن سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند[2] شد. در واقع تکنولوژی فناوری اطلاعات به عناصر سیستم حمل‌ونقل این امکان را می‌دهد تا با بکارگیری حسگر[3]ها و میکروچیپ‌ها و ارتباط آنها از طریق تکنولوژی بی­سیم[4]، تبدیل به یک سیستم هوشمند شوند. امروزه سیستم حمل‌ونقل هوشمند با تشکیل سامانه‌ای متشکل از حسگرهای دریافت داده، سامانه‌های پردازش اطلاعات و سامانه‌های ارائه‌ی اطلاعات به استفاده کنندگان، گامی مؤثر در راستای مدیریت سیستم حمل‌ونقل و استفاده هوشمندانه از زیرساختارهای موجود، برداشته است [1]. بطور مثال این سیستم با بکارگیری فناوری‌های متفاوتی همچون هدایت خودرو و سیستم کنترل چراغ‌های راهنمایی، تابلوهای اعلان ترافیک، دوربین سرعت‌سنج و سیستم خودکار شناسایی شماره‌ی خودرو گرفته تا سیستم‌های پیشرفته و پیچیده‌تری که بطور همزمان اطلاعات متفاوتی مانند وضعیت آب و هوا، وضعیت ترافیک، وضعیت جاده‌ها را از منابع متفاوت یکپارچه می­کند، کنترل این حوزه را بدست‌ گرفته‌ است. از جمله دستاوردهای مهم بکارگیری سیستم حمل‌ونقل هوشمند می‌توان به کاهش ترافیک، کاهش حوادث و تصادفات، امکان انتخاب مسیرهای بهینه با توجه به وضعیت مسیرها، مدیریت حمل‌ونقل عمومی و وسائل نقلیه‌ی امدادی و همچنین امکان اخذ الکترونیکی مواردی همچون عوارض، هزینه‌ی پارکینگ و خرید بلیط که منجر به صرفه جویی در سوخت وانرژی و کاهش هزینه‌های تحمیلی می­شود، اشاره کرد. عموماً سیستم‌های حمل ونقل هوشمند را تحت عنوان پنج گروه اصلی بررسی می­کنند که هرکدام حوزه‌های مختلف از این سامانه را شامل می­شوند؛

الف) سامانه‌های پیشرفته‌ی اطلاعات مسافرتی[5](ATIS) که وظیفه‌ی آن فراهم آوردن اطلاعات وضعیت فعلی ترافیکی و جوّی جاده‌ها،

 تصادفات و تعمیرات جاده‌ای و همچنین اطلاع رسانی به مسافران و کاربران بمنظور استفاده‌ی بهینه از مسیرهای موجود و برقراری تعادل ترافیکی می‌باشد.

ب) سامانه‌های پیشرفته‌ی مدیریت ترافیک[6] (ATMS)که اطلاعات ترافیکی جمع­آوری شده از منابع مختلف را بررسی و یکپارچه کرده و از طریق ابزارهای کنترل ترافیک مانند سینگال‌های ترافیکی، کنترل رمپ[7] ورودی بزرگراه ها به منظور حفظ تراکم و تابلوهای اطلاع رسانی متغیر موجود در جاده‌ها، کنترل جریان ترافیکی را در دست می‌گیرند.

ج) سامانه‌های پرداخت الکترونیکی[8] (EPS) که شامل سیستم جمع‌آوری الکترونیکی عوارض[9](ETC)، سامانه‌های پرداخت عوارض بمنظور استفاده از خطوط ویژه‌ی وسایل نقلیه پرسرنشین[10] توسط وسایل تک سرنشین و همچنین قیمت‌گذاری مسیر[11] و خطوط پرترافیک می‌باشد.

د) سامانه‌های پیشرفته و هوشمند حمل‌ونقل همگانی[12] (APTS)اموری در جهت تسهیل ارائه‌ی خدمات حمل‌ونقل عمومی همچون تعیین موقعیت خودکار[13] وسیله نقلیه و اطلاع رسانی به مسافران، خدمات رزرو و تعیین کرایه را نیز شامل می‌شود.

ه) سامانه‌های پیشرفته‌ی کنترل وسائل نقلیه(AVCS)[14] که شامل سامانه­ی انطباق هوشمند سرعت[15](ISA)، سامانه‌های هشدار و پیشگیری از تصادفات می‌شوند.

در حوزه‌یAITS وATMS، پیش‌بینی کوتاه مدت ترافیک از عناصر مهم موفقیت سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند محسوب می‌شود، چرا که در راستای کنترل ترافیک نه تنها وضعیت فعلی ترافیک بلکه وضعیت آینده‌ی ترافیک نیز حائز اهمیت است. از این رو الگوریتم‌های پیش‌بینی ترافیک مورد توجه ویژه‌ای در میان محققان این حوزه قرار گرفتند.

 2-1- چالش‌های مسئله

همانطور که پیشتر بیان شد، مراکز کنترل ترافیک بر اساس جمع­آوری آمار و اطلاعات ترافیکی، پردازش و یکپارچه سازی آنها، تصمیمات لازم جهت مدیریت و کنترل ترافیک را اتخاذ می‌کنند. در راستای بهبود کنترل ترافیک، ATIS و ATMS بعنوان اصلی­ترین اجزاء سیستم حمل­و­نقل هوشمند، علاوه بر وضعیت فعلی ترافیک، به وضعیت آینده ترافیک نیز احتیاج دارند. ازین‌رو پیش­بینی وضعیت آینده ترافیک از جمله مباحث مهم برای این مراکز به حساب می‌آید تا با استفاده از آن استراتژی‌های لازم جهت جلوگیری از تراکم و هشدار به رانندگان جهت انتخاب مسیر بهینه، صورت گیرد. تاکنون تحقیقات متعددی در خصوص پیش‌بینی وضعیت ترافیکی آینده انجام شده است که در واقع با استفاده از داده‌های ثبت شده از وضعیت فعلی ترافیک، ترافیک مربوط به زمان‌های آتی را پیش‌بینی می‌کنند.

بطور معمول داده‌های جمع‌آوری شده در حوزه‌ی ترافیک، بصورت سری‌های زمانی[16] در اختیار ما قرار می‌گیرند که در واقع شامل رکوردهای مختلفی هستند که در بازه های زمانی مساوی و در طی اندازه‌گیری‌های متوالی بدست می‌آیند. با استفاده از داده‌های فعلی و گذشته، مقادیر آن‌ها در آینده پیش‌بینی می‌شوند [2]. تاکنون تکنیک‌های متفاوتی در زمینه‌ی پیش‌بینی ترافیک بکار گرفته شده است که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به روش‌های کالمن فیلترینگ[17] [4,3]، متدهای آماری غیرپارامتریک [5,6] [18]، روش‌های یادگیری متوالی[7] [19]، مدل‌های شبکه‌عصبی[20] [8-11] و آنالیزهای سری‌های زمانی[13-17] اشاره کرد. از مهمترین چالش‌های اعمال این الگوریتم‌ها، حجم بالای داده‌های ترافیکی است که منجر شده تا اخیراً گرایش تحقیقات به سمت استفاده از الگوریتم‌های داده کاوی[21] باشد.

همانطور که می‌دانیم تکنیک‌های داده کاوی قابلیت استخراج اطلاعات از داده‌هایی با حجم بسیار بالا همچون داده‌های ترافیکی را دارا هستند. از میان آن‌ها روش‌های مبتنی بر درختهای تصمیم‌گیری[22] بطور گسترده‌ای در حوزه‌ی ترافیک مورد استفاده قرار گرفته است[18,19]. همچنین متدهای یادگیری تجمعی[23] همانند بگینگ و بوستینگ با توجه به کارایی بالا، مورد توجه ویژه‌ای واقع شدند. ایده‌ی اصلی آن‌ها ساخت مجموعه‌ای از مدل‌ها و ترکیب نتایج آن‌ها با هدف بهبود دقت[24] یادگیری می‌باشد[47]. در شکل -11 معماری کلی الگوریتم‌های یادگیری تجمعی را می‌بینیم که از کتاب [20] آورده شده است.

[1] Information Technology

[2] Intelligent Transportation System(ITS)

[3] Sensor

[4] Wireless

[5] Advanced Traveler Information Systems (ATIS)

[6] Advanced Transportation Management Systems (ATMS)

[7] Ramp Metering

[8]Electronic Payment System (EPS)

[9] Electronic Toll collection (ETC)

[10] Fee-Based Express Lanes

[11] Road Pricing

[12]Advanced Public Transportation Systems (APTS)

[13]Automatic Vehicle Location (AVL)

[14]Advanced Vehicle Control Systems (AVCS)

[15] Intelligent Speed Adaptation (ISA)

[16] Time Series

[17] Kalman filtering

[18] Nonparametric statistical methods

[19] Sequential learning

[20] Artificial Nueral Network

[21] Data Mining

[22] Decision tree

[23] Ensemble learning

[24] Accuracy

:

از سال 1974، مسائل ارضاء محدویت (CSP[1]) در مسأله پردازش تصویر پیشنهاد شد. پس از آن CSP به طور گسترده در بسیاری از حوزه های هوش مصنوعی و علوم کامپیوتر به عنوان یک روش حل مهم مورد استفاده قرار گرفته است. از مسأله چند وزیر و رنگ آمیزی گراف گرفته و دیگر مسائل کلاسیک گرفته تا زمانبندی و تخصیص منابع و دیگر مسائل کاربردی بزرگ می­توانند برای حل شدن به عنوان یک مسأله CSP فرموله شوند. بعد از سال 1990 با جایگزین شدن زبان برنامه نویسی عمومی به جای زبان برنامه نویسی منطقی مسأله ارضاء محدودیت کاربرد CSP برای حل مسائل بسیار بهبود یافت [1]. یک CSP، با یک مجموعه از متغیرها، دامنه ای برای هر یک از آنها و محدودیتهایی در مقادیری که متغیرها ممکن است به صورت همزمان به خودشان بگیرند، تعریف می­شوند. نقش الگوریتمهای ارضاء محدودیت، نسبت دادن مقادیری به متغیرهاست به نحوی که با تمام محدودیتها سازگاری داشته باشد یا مشخص کند که هیچ انتسابی امکانپذیر نیست. امروزه تکنیکهای ارضاء محدودیت در حوزه های مختلفی از جمله بینایی ماشین، پردازش زبانهای طبیعی، اثبات قضایا، زمانبندی و… به کار می­روند [4].

از طرف دیگر موقعیتهایی وجود دارد که در آن یک مسأله بایستی در یک مد توزیع شده حل شود به عنوان مثال در شرایطی که استفاده از

 یک کنترل کننده مرکزی ممکن نیست و یا اینکه می­خواهیم استفاده مناسبی از منابع توزیع شده و یا امکانات محاسباتی داشته باشیم. در چنین مواقعی عاملها برای رسیدن به یک هدف مشترک تلاش می­کنند. هر سیستم چند عامله یک سیستم محاسباتی است که در آن چندین عامل جهت رسیدن به یک هدف خاص با هم در تعامل هستند و با هم کار می­کنند [4].

مسأله ارضاء محدودیت توزیع شده (DCSP[8]) در واقع حالت توزیع شده­ی مسأله­ی ارضاء محدودیت کلاسیک است که در آن متغیرها بین عاملهای مستقل توزیع شده­اند. این محیط توزیع شده شامل تعدادی عامل هوشمند است که هر کدام، یک یا چند متغیر را مالک می­شوند و مقدار آن را کنترل می­کنند. همه این عامل ها در تلاشند تا با حفظ استقلالشان به هدف مشترک دست یابند. هدف هنوز یافتن یک انتساب برای متغیرهاست که محدودیتها را هم در نظر داشته باشد اما هر عامل، برای مقدار متغیر مالکش با خودمختاری نسبی تصمیم می­گیرد. هر چند عاملها یک دید عمومی ندارند اما هر یک از آنها می­تواند با همسایه اش در گراف محدودیت ارتباط برقرار کند. هر عامل سعی می­کند نه تنها با ارضاء محدودیتهای محلی خود بلکه با برقرای ارتباط با سایر عاملها به منظور حل محدودیتهای خارجی به این هدف نزدیک و نزدیکتر شود. به طور کلی تمام مسائلی که در آنها هدف یافتن مقادیر مناسب برای انتساب به متغیرهای توزیع شده است را می­توان جزء مسائل ارضاء محدودیت توزیع شده به حساب آورد. در یک سیستم چند عاملی به هر عامل یک یا چند متغیر از میان متغیرهای توزیع شده منتسب می­شود. وظیفه این عامل خودمختار کنترل و مدیریت مقدار این متغیر می­باشد [4] و [22]. این مسأله عمومی کاربردهای زیادی در زندگی واقعی دارد. مثلا در بسیاری از مسائل تخصیص منابع: در شبکه های حس گر بی سیم، کنترل علائم راهنمایی شهری، شبکه های حس گر توزیع شده، مسائل نجات یافتن از فاجعه و بسیاری از مسائل مربوط به زمان بندی مثلا برای قطارها و دانشگاه ها. هدف معمول در حل همه این مسائل یافتن مقادیر مناسب برای تخصیص دادن به متغیر های توزیع شده است. به عبارت دیگر هر مسأله ای که هدف آن یافتن مقدار مناسبی برای تخصیص به متغیرهای توزیع شده است می­تواند به عنوان DCSP طرح ریزی شود.

در این تحقیق به مسائل ارضاء محدودیت توزیع شده پرداخته می­شود که در آن عاملها در یک مد توزیع شده برای یافتن یک راه حل ممکن برای مسأله تلاش می­کنند.

[1] Constraint Satisfaction Problem

[2] image processing

[3] n-queen

[4] graph coloring

[5] scheduling

[6] recourse allocation

[7] agents

[8] Distributed Constraint Satisfaction Problem