در سطح جهان علاوه بر سه سیستم عمده ارسال وجه، سیستم های دیگری در مقیاس کوچک تر و بدون ارتباط با سیستم های عمده، فعال اند. برای نمونه، می توان به شبکه های ارسال وجه بین فرانسه و آفریقای شمالی، ایتالیا و آسیای جنوب شرقی، آلمان و ترکیه و ایران و امارات متحده عربی، اشاره کرد. این شبکه ها را نمی توان از نظر وسعت با سیستم های عمده پیش گفته، مقایسه کرد، اما دارای ویژگی های مشترکی مانند عدم ثبت سوابق شناسایی مشتریان و برخورداری از ظرفیت مناسب برای سوء استفاده مجرمان هستند. برای جلوگیری از توسعه فعالیت های غیر قانونی سیستم های ارسال وجه آن ها را باید به منظور آگاه شدن از نقشی که در مناطق خاص جغرافیایی دارند و همچنین اقدامهای مشترکی که انجام می دهند، از دو منظر فردی و جهانی مورد بررسی قرار داد. تخلفات سیستم های ارسال وجه را می توان با انتقال اینگونه فعالیت ها به موسسه های مالی رسمی، الزام شرط کسب پروانه برای آژانس های ارسال کننده وجه یا به بطور کلی موسسه های مورد بحث به عنوان جایگزین سیستم رسمی شکل گرفته اند و از آن نظر که در برابر مقررات مربوط به حفظ سوابق و گزارش دهی مقاومت می کنند، مورد استقبال قرار می گیرند.انجام اصلاحات در نظام بانکی و کاهش هزینه معاملات نظام رسمی برای جذب مشتریان عادی، از دیگر اقدام های کاهنده جرم پولشویی است. بدون تردید با کاهش حجم پول های غیرقانونی، جذابیت استفاده از خدمات سیستم های حواله به عنوان پوششی برای جابه جایی وجوه غیر قانونی کم خواهد شد.

مبحث سوم : مشاغل در معرض پولشویی

در خصوص مبارزه با پولشویی، نخستین حوزه ای که مورد توجه قانونگذاران قرار گرفت، موسسه های مالی – به ویژه بانک ها – بود. دلیل این مسئله هم به این موضوع برمی گردد که پولشویان، برای پنهان کردن منشاء غیر قانونی در آمدها و دارایی های خود، ابتدا به سراغ      نظام های مالی می روند. به تدریج و با ضابطه مند شدن نظام های بانکی، شیوه های تطهیر مورد استفاده پولشویان تنوع بیشتری پیدا کرد و اشکال پیچیده تری به خود گرفت، به نحوی که امروزه اغلب مشاغلی که به نوعی با نقل و انتقال وجوه نقد سر و کار دارند یا در انواع مبادلات پولی فعال اند، مورد سوء استفاده پولشویان قرار می گیرند. در این بخش مشاغلی که بطور  عمده  مورد توجه پولشویان هستند، به صورت خلاصه بررسی می شوند :

گفتار اول: خدمات بیمه ای

«صنعت جهانی بیمه، انتقال ریسک، ذخایر و تولیدات سرمایه ای را در محدوده متنوعی از مشتریان جهانی «از افراد گرفته تا شرکت های چند ملیتی و دولتها» را فراهم می سازد. بخش بیمه می تواند برای پولشویانی که به دنبال سرمایه گذاری در بخش مالی هستند جذاب باشد بطوریکه برای آن ها، برگشت مطمئن و قابل اعتماد سرمایه را فراهم می کند. اگر یک پولشو قادر باشد تا سرمایه ای را به محصول بیمه انتقال دهد و دستمزدی را از  بیمه دریافت کند پس او سرمایه اش را از طریق مشروع بدست آورده است.

یکی از روش های موثر در این رابطه این است که شوینده پول ابتدا با پرداخت وجه نقد اقدام به خرید محصول می نماید و سپس در اسرع وقت اقدام به فسخ قرارداد و پس گرفتن وجه می نماید. بیمه های عمومی نیز از جذابیت خاصی برای شویندگان پول برخوردارند. تحت پوشش بیمه قرار دادن یک دارائی گران قیمت از طریق یک حواله انتقالی بانکی با نرخ بالای بیمه و سپس لغو قرارداد بیمه و درخواست استرداد وجوه قرارداد از بیمه به یک بانک در یک کشور دیگر از جمله این فنون می باشد.»[۱]

گفتار دوم: صرافی ها

«یکی دیگر از مشاغلی که مورد سوء استفاده پولشویان قرار می گیرد صرافیهاست.صرافیها  موسسه هایی هستند که بر اساس ضوابط خاص تاسیس می شوند و دو فعالیت عمده دارند:

نخست: تبدیل ارزهای خارجی به یکدیگر و اخذ کارمزد در قبال آن .

دوم: انتقال ارز از یک کشور به کشور دیگر .

با توجه به سرعت عمل و عدم کنترل دقیق فعالیت صرافی ها، پولشویان از خدمات آن ها سوء استفاده زیادی می کنند. در کشورهایی که ضوابط پولشویی را به اجرا گذاشته اند، صرافیها موظف اند، اصول شناسایی مشتریان و ثبت و نگهداری سوابق نقل و انتقالات آنان را به دقت رعایت کنند.» [۲]

گفتارسوم: بازار اوراق بهادار

«بورس اوراق بهادار، سازمانی خود انتظام است که دادو ستد اوراق بهادار مخصوصاً سهام انواع شرکت های دولتی و غیر دولتی در آن انجام می شود و از این نظر که محلی برای تبدیل اموال نامشروع و عایدات مجرمانه به اوراق بهادار می تواند باشد، ممکن است مورد سوء استفاده پولشویان قرار گیرد. ماموران اجرای قانون مبارزه با پولشویی و فعالان بازار اوراق بهادار بر این عقیده هستند که چون بازار اوراق بهادار با وجوه نقد سر و کار ندارد، نهادهای مالی بازار سرمایه به اندازه نظام بانکی در مرحله اول فرایند پولشویی «جایگذاری» در مقابله با پولشویان آسیب پذیر نیستند. به هر حال اکثر پولشویان در مرحله جایگذاری با ابزارهای پولی نظیر چک و پول نقد سر و کار دارند. در مراحل لایه گذاری و یکپارچه سازی «مراحل دوم و سوم پولشویی» از نهادهای مالی بازار سرمایه استفاده می کنند؛ شبیه کاری که پولشویان در بانک ها انجام می دهند. آنان در صورت فراهم بودن بستر مناسب و عدم اتخاذ تدابیر پیشگیرانه، قادر خواهند بود از حساب های کارگزاران یا سایر نهادهای مالی برای لایه کردن سرمایه هایشان استفاده کنند. برای مثال، ارسال و دریافت پول و انتقال وجوه به صورت سریع از طریق چند حساب و موسسه مالی متعدد یکی از این شیوه ها می باشد. از طرفی بورس اوراق بهادار می توان هدف و ابزار مناسبی برای یکپارچه سازی درآمدهای غیر قانونی به دارایی های قانونی باشد.» «از نظر مجرمین، روش مطمئن پولشویی روشی است که با پرداخت مالیات بسیار کم، بهره گیری از معاملات سهام و اوراق بهادار و یاری جستن از بورس بازان همراه است.»

[۱] - تجلی، همان، ص ۵۱.

[۲]-  رهبر، میرزاوند ، همان ، ص۶۰ .

[۳]- ساکی، همان ، ص ۱۴۶.

[۴]- بوسورث، سالت مارش ، همان ، ص ۶۸ .

پایان نامه درباره جرم پولشویی و رازداری بانکی

(فایل کامل موجود است )