:

امروزه صنایع خدماتی نقش اساسی و مهمی در رشد و توسعه اقتصادی كشورها ایفا می كنند و در این میان نقش و اهمیت جایگاه صنعت بیمه به عنوان صنعت مولد و حمایت كننده از صنایع دیگر بر کسی پوشیده نیست. از سوی دیگر جهان بیمه به سرعت در حال تغییر و تحول و رقابتی شدن است و لازمه پیشرفت، ادامه حیات و باقی ماندن در صحنه، درك درست نیازهای مشتریان و جلب رضایت آنان می باشد. بازاریابی رابطه مند به عنوان کلیدی برای بازاریابان برای جذب، باقی ماندن و ارتقاء ارتباط با مشتریانشان پدیدار شده است. در بازارهای رقابتی ، تجارت ها برای وفاداری مشتریان برای کاهش هزینه ها، بهبود سود و رشد پایدار رقابت می کنند. وفاداری یک واژه قدیمی است که معمولاً برای توصیف پایبندی و دلبستگی شدید و پرشور و حرارت به یک کشور، آرمان یا فرد مورد استفاده قرار می­گیرد.

اهداف: در همین راستا تحقیق حاضر تلاش کرده است تا علاوه بر دستیابی به مدلی جامع در ارتباط با نیات وفاداری سیستمی طراحی کند تا براساس آن بتواند عوامل موثر بر اعتماد کارکنان و سیاستها و عملکردهای مدیریتی و تاثیر آن بر وفاداری مشتریان را شناسایی کند.

روش کار: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی بوده زیرا برای پاسخ دادن به یک معضل و مسئله علمی ، که در دنیای واقعی وجود دارد برآمده ایم . این تحقیق از نظر جمع آوری داده ها در یک مقطع از زمان (تابستان سال 1392) نمونه گیری انجام شد ، بنابراین این پژوهش از لحاظ زمانی مقطعی می باشد.جامعه آماری تحقیق نامحدود و شامل مشتریان بیمه های خصوصی استان گیلان است ، حجم نمونه با توجه به فرمول تعداد 384 بدست آمده است . روش نمونه گیری خوشه ای و مشتریان به صورت تصادفی قابل دسترس انتخاب شده اند ، ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد .و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار لیزرل 2/8 صورت پذیرفته است.

نتایج: بر اساس نتایج بدست آمده از میان هشت فرضیه تنها دو فرضیه مربوط به ارتباط درک مشتری نسبت به شایستگی کارکنان با اعتماد کارکنان و ارتباط درک مشتری نسبت به گرایش کارکنان به حل مشکل با اعتماد کارکنان رد و فرضیه های ارتباط درک مشتری نسبت به خیرخواهی کارکنان با اعتماد کارکنان ، ارتباط درک مشتری نسبت به شایستگی سیاستها با اعتماد مشتری به سیاستها، ارتباط درک مشتری به خیرخواهی سیاست ها با اعتماد مشتری به سیاست ها، ارتباط اعتماد مشتری به کارکنان با اعتماد مشتری به سیاست ها ،ارتباط اعتماد مشتری به کارکنان با نیات وفاداری مشتریان و ارتباط اعتماد مشتری به سیاست ها با نیات وفاداری مشتریان مورد تایید

 

 قرار گرفتند.وبا توجه به نتایج بدست آمده بیشترین میزان ارتباط به میزان 53% مربوط به فرضیه درک مشتری به خیرخواهی سیاستها و عملکردهای مدیریتی به طور مثبتی با اعتماد مشتری به سیاستها و عملکردهای مدیریتی در ارتباط است ، می باشد.

1-1) بیان مسأله

امروزه صنایع خدماتی نقش اساسی و مهمی در رشد و توسعه اقتصادی كشورها ایفا می‌کنند و در این میان نقش و اهمیت جایگاه صنعت بیمه به عنوان صنعت مولد و حمایت كننده از صنایع دیگر بر کسی پوشیده نیست. از سوی دیگر جهان بیمه به سرعت در حال تغییر و تحول و رقابتی شدن است و لازمه پیشرفت، ادامه حیات و باقی ماندن در صحنه، درك درست نیازهای مشتریان و جلب رضایت آنان می‌باشد. بازاریابی رابطه مند به عنوان کلیدی برای بازاریابان برای جذب، باقی ماندن و ارتقاء ارتباط با مشتریانشان پدیدار شده است. در بازارهای رقابتی ، تجارت‌ها برای وفاداری مشتریان برای کاهش هزینه‌ها، بهبود سود و رشد پایدار رقابت می‌کنند. وفاداری یک واژه قدیمی است که معمولاً برای توصیف پایبندی و دلبستگی شدید و پرشور و حرارت به یک کشور، آرمان یا فرد مورد استفاده قرار می­گیرد. اخیراً در زمینه کسب و کار، این واژه برای توصیف اشتیاق مشتری به ادامه کار با یک شرکت به مدت طولانی­‌تر، خرید و استفاده مکرر و ترجیحاً خرید انحصاری از کالاها و خدمات آن و توصیه داوطلبانه محصولات آن شرکت به دوستان و همکاران مورد استفاده قرار گرفته است. وفاداری مشتری تنها تا زمانی ادامه خواهد یافت که مشتری احساس کند ارزش بهتری را در مقایسه با آن­چه او می‌توانست با تغییر موضع به سوی عرضه کننده دیگر کسب نماید، دریافت می‌نماید. بنابراین مشتری همواره کالا و یا خدماتی را از شرکت می‌خرد که اعتقاد دارد بیشترین ارزش را به او ارائه خواهد کرد. مقصود از بیشترین ارزش ارائه شده به مشتری تفاوتی است که بین کل ارزش مورد نظر مشتری و کل هزینه‌هایی که پرداخت خواهد کرد، وجود دارد (فیض و رجبی میاندره، 1387). کاتلر (2003)، واژه وفاداری را به عنوان تعهد پایدار به خانواده، کشور و یا دوستان توصیف می­کند و معتقد است این اصطلاح در ابتدا با تاکید بر وفاداری به نام تجاری وارد ادبیات بازاریابی شده است. او معتقد است که وفادار ساختن مشتری مستلزم تبعیض قائل شدن میان مشتریان مختلف    می­باشد و از هیچ شرکتی نمی­توان انتظار داشت که همان توجهی که به مشتریان سودآور دارد به مشتریان غیر سودآور نیز داشته باشد(رنجبریان و براری، 1388).

اعتماد به معنای نیت رفتاری یا رفتاری است که اعتماد شریک را منعکس می‌کند و شامل آسیب پذیری و عدم اطمینان بر بخشی از اعتماد کننده است (Choudhuri and Holbrook, 2001). همچنین اعتماد به عنوان تمایل به اتکا کردن به شریکی است که مورد اطمینان است (Moorman et al., 1992).

در خدمات متمرکز به افراد، مشتریان اعتقادات و قابلیت اعتمادشان را از طریق تعامل با کارکنان ، از طریق تجارب خود با سیاست‌ها و عملکردهای مدیریتی توسعه می‌دهند (Sirdeshmukh et al., 2002). قابلیت اعتماد بالا همچنین منجر به وفاداری بیشتر می‌شود. چون اعتماد به طرف رابطه احساس مثبت مشتری و اطمینان وی به شرکت را تایید می­کند ( . (Sweeney and Swait,2008 شایستگی(تخصص) قابلیت تحویل کیفیت بالای خدمات بر اساس تخصص، تجربه و آشکار کردن اجرای رفتارهای آشکار را منعکس می‌کند. خیر خواهی منعکس کننده حدی است که یک ارائه دهنده خدمت به خوبی معنا می‌کند و به طور واقعی به دنبال منافع مشتریان پیش از منافع خود است (Shainesh., 2012).

همین‌طور ادراک مشتریان از خیرخواهی توسط رفتارهای آشکار کارکنان و سیاست‌ها و عملکردهای مدیریتی و نفوذ اعتماد تشکیل می‌شود. خدمات به دلیل ناملموس بودن و عدم تجانس پتانسیل بالاتری برای مشکلاتی دارد که در طول خدمت با آن مواجه می‌شود (Bitner et al., 1990).

گرایش به حل مشکل به عنوان یک عامل مهم ارزیابی مشتریان از تبادل خدمات پدیدار می‌شود. بنابراین گرایش حل مشکل به عنوان ارزیابی مشتری از ارائه دهنده خدمت تمایل به پیش بینی و حل و فصل رضایت بخش مشکل در حین و بعد از تبادل خدمات تعریف می‌شود (Shainesh, 2012).

بنابراین سوال اصلی تحقیق این است که آیا بین قابلیت اعتماد، اعتماد و قصد وفاداری در شرکت‌های بیمه رابطه معنی داری وجود دارد؟

1-2) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:

نظریه بازاریابی در بدو امر در رابطه با کالاهای ملموس و فیزیکی مطرح شد. با این وجود یکی از روندهای اصلی و اساسی در این زمینه رشد پدیده خدمات بوده است. صنایع خدماتی از تنوع بسیاری برخوردارند. از آنجا که مشتریان مهم‌ترین رکن بقاء واحدهای تولیدی و خدماتی مختلف هستند، پاسخگویی به نیازهای مشتریان با توجه به علائق و خواسته‌های آن‌ها موضوع قابل توجه در برنامه‌های بازاریابی سازمان‌ها می‌باشد. در دنیای امروز ارتباط با مشتری و جلب رضایت او سرلوحه فعالیت همه سازمان‌ها قرار گرفته است. رشد و توسعه بیمه به عنوان یکی از شاخص‌های توسعه یافتگی جوامع به شدت تحت تأثیر میزان رضایت مشتریان که همان بیمه گذاران می‌باشند، قرار دارد و حفظ و بقاء شرکت‌های بیمه در گرو رضایت و وفاداری بیمه گذاران آن شرکت­ها می‌باشد. تحقیق حاضر تلاش کرده است تا علاوه بر دست‌یابی به مدلی جامع در ارتباط با نیات وفاداری سیستمی طراحی کند تا بر اساس آن بتواند عوامل موثر بر اعتماد کارکنان و سیاست‌ها و عملکردهای مدیریتی و تأثیر آن بر وفاداری مشتریان را شناسایی کند.

1-3) چهارچوب نظری تحقیق و مدل علی

اهمیت رشد بازاریابی رابطه‌ای ،منجر به ایجاد اعتماد و وفاداری در ادبیات بازاریابی و همچنین در کسب و کار شده است. این به طور ویژه برای خدمات با ویژگی‌های ذاتی ملموس بودن، ناهمگنی و پیچیدگی درست است. علاوه بر این، زمانی یک خدمت شخصاً مهم است و نیازمند مشارکت بالا است که عدم اطمینان تجربه استفاده کنندگان و حس آسیب پذیری وجود داشته باشد. بری(1995) تشخیص داد زمانی مشتریان اعتماد خود را در ارائه کنندگان خدمات توسعه می‌دهند، آن‌ها عدم اطمینان و حس آسیب پذیری پایین­تری را تجربه می‌کنند. به طور مشابه، مورگان و هانت(1994) توصیه کردند که شرکت‌ها باید در جستجوی رضایت و ایجاد اعتماد فراتر برای ایجاد رابطه بلندمدت با مشتریانشان باشند. به همین ترتیب ، جونز و ساسر(1995) نیاز به کاهش وابستگی بر اقدامات رضایت به تنهایی برای ارزیابی کیفیت در ارتباط با مشتریان تاکید کردند. حفظ و وفادار ساختن مشتری یکی از مهم ترین و حیاتی ترین اهداف هر سازمانی می‌تواند باشد که در سایه آن سازمان می‌تواند به هدف وجودی خود که سودآوری است برسد( توکلی زاده،1384).

تعامل مشتریان با کارکنان ، به عنوان نمایندگان یا عوامل خدمت شرکت است و به طور کامل مستقل از اشخاص است. بنابراین در کارکنان اعتماد بر سیاست‌ها و عملکردهای مدیریتی مانند مدیریت، کنترل و تعیین رفتارهای کارکنان تأثیر خواهد گذاشت. با این حال سیردشموخ و همکاران رابطه‌ای را بین اعتماد کارکنان و اعتماد بر سیاست‌ها و عملکردهای مدیریتی پیشنهاد دادند، و تأثیر قوی اعتماد کارکنان بر اعتماد سیاست‌ها و عملکردهای مدیریتی را بیان کردند.

جریانی گسترده از تغییرات و تحولات از اواخر قرن بیستم آغاز شده است که پایه‌های پارادایم سنتی و نیوتنی را در همه حوزه‌ها و به ویژه در اقتصاد، مدیریت و کسب و کار به شدت سست نموده است. در پارادایم های جدید به جای تأکید بر مدل سنتی فرماندهی و کنترل، بر استفاده از تیم های کاری مشارکتی، یادگیری مستمر، خودکنترلی، تحول آفرینی، یکپارچگی زندگی کاری و معنوی تأکید می‌شود. مفاهیمی همچون هوش هیجانی ، رهبری تحول آفرین و اثربخشی تیمی که متغیرهای اصلی این پژوهش هستند نیز در راستای همین حرکت به سمت پارادایم های منعطف تر در سال های اخیر مطرح شده اند. وظیفه اولیه رهبری در دوران جدید، اعتماد سازی و هدایت جریان تغییر و تحول است. این رهبران که رهبران تحول آفرین نامیده می شوند از سبک رهبری تعاملی که تنها مبتنی بر انگیزش از طریق پاداش و تنبیه است، فراتر می روند و با جلب اعتماد و وفاداری دیگران، ترسیم چشم اندازی مهیج از فرصتهای بالقوه و نیز الهام بخشیدن به پیروان موجب ایجاد تعهد به تحول و خودکنترلی بالا در آنها می شوند. رهبران تحول آفرین بدین ترتیب به تک تک کارکنان سازمان کمک می کنند که هر یک خود به یک عامل تحول آفرین مبدل گردند و سازمان را به سمت آینده ترسیم شده حرکت دهند. در گذشته تصور می شد که مهم ترین عامل پیش بینی اثربخشی رهبری، بهره هوشی(IQ) می باشد که مبتنی بر توانایی‌های زبانشناختی، تحلیل منطقی و هوش ریاضی است. مطالعات جدید نشان داد که بهره هوشی سنتی تنها بخش کوچکی از رهبری اثربخش را توضیح می دهد(Amram, 2005, p. 5). بنابراین از اواسط دهه 1990 میلادی تحقیقات زیادی بر نقش هوش هیجانی در پیش بینی اثربخشی رهبری متمرکز شد و تا بحال تحقیقات نشان داده اند که هوش هیجانی نسبت به بهره هوشی اهمیت بسیار بیشتری در تبیین اثربخشی رهبری دارد. در این فصل ابتدا بیان مسئله مطرح می شودو سپس به اهمیت و چارچوب نظری پرداخته می شود.پس از آن فرضیه‌های پژوهش، تعاریف مفهومی و عملیاتی و قلمرو زمانی، مکانی و موضوعی را از نظر می گذاریم.

1-1) بیان مسئله

امروزه تعداد سازمانهایی كه برای مدیریت محیط های پویا و پیچیده عصر حاضر به تشكیل تیم روی می آورند روز به روز افزایش می یابد.

 

 اكنون تیم سازی راه حلی برای مقابله با مشكلات ناشی از تطابق بیرونی به شمار می‌رود. این مهم از طریق گرد آوری افكار و نظرات مختلف میسر است( Schnider & barso, 2003). از طرفی ساختارهای سازمانی شروع به گسترده شدن نموده اند. در این زمینه عبور از ساختار عمودی به افقی، دلیل گذار به سمت تیم شده و مدیریت مبتنی بر تیم برای سازمانهای نوین دارای اهمیتی مضاعف شده است. خصوصا از انتهای دهه 1980 شرکت‌های بزرگ(مانند تویوتا، BMW، جنرال موتورز و ..) انجام کار به صورت سنتی را رها نموده و به سمت کارهای تیمی مبتنی بر پروژه گام برداشته اند. در حال حاضر این مسئله پذیرفته شده است که کار تیمی دارای وجوه برتر بسیاری است که شامل انسجام فیزیکی، تصمیم گیری سریع، اشتراک دانش، ایجاد روحیه تیمی و تسهیم مسئولیت‌هاست. سازمانها پذیرفته اند که تیم ها در اثربخشی سهم بسزایی دارند(Aslan et al, 2008).تشکیل تیم در سازمان ها می‌تواند پاسخی مناسب برای پیچیدگی محیط باشد. در این راستا نظام بانكی نیز از این مقوله مستثنی نیست بگونه ای كه طرح تحول سیستم بانكی به عنوان یكی از مراحل طرح تحول اقتصادی در دستور کار دولت‌های هشتم و نهم قرار گرفت. طرح تحول بانكی که اصلاح ساختارها و رویه‌های بانك‌ها را مد نظر دارد، دارای هشت سرفصل است که آخرین سرفصل به بانکداری الکترونیکی، اثربخشی، کارایی و بهره وری نظام بانکی تاکید دارد(www.donya-e-eqtesad.com). در ارزیابی عملکرد، اثربخشی، کارایی، بهره وری و کیفیت مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از مولفه‌های مهم عملکرد، اثربخشی است که می توان آنرا به عنوان روشی برای رسیدن به سطح هدف سازمان تعریف کرد. تعریف اثربخشی تیمی تنها با یک بعد دشوار است. در اثربخشی تیمی معیارهای شخصی و اجتماعی مانند تعهد، رضایت اعضا و همچنین معیارهای متفاوتی مانند میزان خطا و بهره وری دیده می­شود(Aslan et al, 2008). اثربخشی تیم به عنوان یک ساختار چند بعدی است که هم مشخصه‌های مشتری و هم توانایی کار گروهی را در آینده در بر می‌گیرد. در حقیقت تیم‌ها فقط به رضایت مشتری توجه ندارند بلکه به رضایت اعضای گروه نیز توجه می‌کنند (Bateman, 2002). از لحاظ عملی یك تیم اثربخش كار محوله را به انجام می رساند و از اعضای خود در فرایند اجرا به خوبی مراقبت می‌كند. هرچند موضوع ساده است ولی دست یافتن به اثربخشی یك چالش مهم برای مدیران، رهبران گروه و اعضای سازمان به حساب می‌آید(Shermerhoren et al, 1999 ). همانگونه كه سازمانها با تحول و توسعه اقدامات سنتی مدیریت روبه رو می‌شوند تعیین عملكرد بالا و ویژگی های تحول گرایانه رهبران مهم و حیاتی خواهد شد(Leban, 2004.). رهبری تحول گرا بخشی از پارادایم جدید رهبری است و بیانگر فرایندی است که افراد را متحول می‌کند و با ارزشها، خصیصه‌های اخلاقی و اهداف بلند مدت در ارتباط است (Doherty & Danylchuk, 1996).

ارزیابی محرکهای مؤثر بر پیروان، ارضای نیازهای آنها و رفتار کردن با آنها به عنوان افرادی کامل از جمله کارکردهای این نوع رهبری است(Northouse, 1997).

رهبران تحول گرا، بینشی را به پیروان القا می کنند که پیروان را الهام می بخشند و آنها را بر می انگیزد تا به چیزهای فوق العاده یا فراتر از انتظار دست پیدا کنند و مهمتر اینکه آنرا به عنوان دیدگاه و آرمان خودشان پذیرفته و درک کنند(Avoilio & al. 1995). یک رهبر اثربخش گروههای کاری خلق می‌کند که مؤثر و مولد هستند. رهبران به دقت از کمیته‌ها و مشاوره‌ها برای ایجاد ایده‌های نو استفاده نموده و تنوع عقاید را پاس می دارند. به منظور ارتقای محیط کار جمعی، رهبران نیاز دارند تا در جهت جمع نمودن افرادی که نوآورند و به موفقیت تیمی علاقه مندند، کوشش نمایند. یک رهبر موثر با ایمن و مطمئن کردن محیطی که افراد در آن با اهداف و امیال خاص وارد مباحث مختلف می شوند، از آنها حمایت خواهد کرد(DeMoulin,1996). تحقیقات اخیر نشان داده است که هوش هیجانی ممکن است یک پیش بینی کننده موثر برای سبک رهبری تحول گرا و فره مند باشد(George,2000; Sosik& Dworakivisky, 1998 ). در دهه‌های اخیر هوش هیجانی توجه اکثر دانشمندان را جلب کرده است و نتایج حاصل از تحقیقات نشانگر آن است که در موفقیت افراد و کارایی سازمانها، هوش هیجانی دست کم به اندازه ضریب هوشی افراد دخیل است (Goleman, 1996). و می توان گفت با وجود این که نیروی محرک تحولات در قرن بیستم، هوش منطقی یا بهره هوشی(Intelligence Quotient) بوده است، اما طبق شواهد موجود در آغاز قرن بیست و یکم، هوش هیجانی موجب تحولات خواهد بود (Langley, 2000). طبق برآوردهای انجام شده 90 درصد اعمال انسان ها احساسی هستند و تنها 10 درصد اعمال بر اساس تفکر و منطق صورت می گیرند بنابراین می توان گفت که افراد از روی احساس و نه بر اساس عقل و منطق تصمیم می گیریم (برکو و ولوین، 1382). بدون شک سازگاری با تیم از سوی دیگر، مستلزم سطح خاصی از هوش شخصی است. هوش شخصی را می توان به صورت کل، توانایی فرد برای اقدام به سمت هدف، تفکر منطقی و دارا بودن رابطه کارآمد و مؤثر با دیگران تعریف نمود.ارزیابی اثربخشی تیمی با فاکتورهای عمومی هوش در ارتباط است و فاکتورهای هوش هیجانی مبتنی بر افزایش کیفیت فرایند در تیم در بلند مدت است.افرادی که دارای هوش هیجانی بالایی هستند، هوش هیجانی گروه را توسعه می‌دهند و نکته مهم دیگر هوش هیجانی در رابطه با اثربخشی تیمی این است که اگر کسی دارای هوش هیجانی پایین باشد، بهره هوشی گروه را کاهش می دهد(Aslan et al. 2008).

در سالهای اخیر محققان اظهار می دارند که میزان تأثیر عقلانیت(مبتنی بر یافته‌های وبر) بر سازمانها در حال کاهش است. این جریان نزولی، هم زمان با شناخته شدن واقعیات عاطفی انسان ها شدت گرفته است. اگر از این دیدگاه به رهبری نگریسته شود، تغییرات شگرفی در روش سنجش اثربخشی رهبران، که با تمرکز بر نتایج سازمانی مشخص هم راه بود، به وقوع خواهد پیوست. این دیدگاه جدید با توانایی رهبران در به کارگیری قابلیت‌های پیروان خود در محیط متغیر امروزی کاملا هم ساز بوده و به رهبری از دیدی تازه نگاه می‌کند و در تلاش است تا هم جهت با تغییر و تحولات محیطی پیش رود (Higgs, 2003). در این دیدگاه اهمیت روحیه و احساسات رهبر تا حدی است که اگر حدود دو سوم از بهترین کارهای انجام گرفته توسط افراد عادی قابل استناد به شایستگی‌های عاطفی آنها باشد، این رقم در مورد رهبران به 80 تا 100 درصد می رسد (Goleman, 1998). نقش موثر مدیر و رهبران در تغییر و تحولات بنیادی در سازمان اجتناب ناپذیر است.نظریه‌های جدید رهبری سازمان هر روز افق‌های جدیدی را در نحوه ی اداره سازمانها و حركت آنها در مسیر رشد و توسعه می‌كشاند و به مدیران و رهبران آگاهی لازم را درجهت رویارویی با تغییر و تحولات محیطی می‌دهند. اهمیت عواطف و احساسات در زندگی فردی و سازمانی، انگیزه اصلی شکل گیری پژوهش حاضر بوده که با هدف بررسی نقش عواطف و احساسات در زندگی سازمانی افراد شکل گرفت و به منظور بررسی این موضوع تمرکز اصلی پژوهش بر روی رهبران سازمان قرار دارد. این بدان خاطر است که رهبر از طریق نفوذ در پیروان خود به اهداف مورد نظر دست می‌یابد و در این بین عواطف و احساسات او و پیروانش نقش تعیین کننده دارد. هوش عاطفی به رهبران کمک می‌کند که به طور مؤثری با احساسات و عواطف دیگران برخورد کرده و نیازهای افراد را تشخیص دهند و آنان را بصورت مؤثری برانگیزانند. مدیریت اثربخش یک تیم چالشی ترین وظیفه است از زمانی که درگیر فرایندهای پیچیده هستیم. عوامل زیادی ممکن است بر اثربخشی تیم حتی در مراحل اولیه بسط آن تاثیر گذار باشد. به عنوان مثال، مطالعات زیادی در خصوص نقش مثبت و منفی هیجانات بر تیم انجام شده است. مطالعات نشان داده است هوش هیجانی بر عملکرد تیم و گروه اثر می­گذارد(Polychroniou, 2009). با توجه به ضرورت تحول و بازسازی سازمان ها توسط رهبران وگرایش‌ها و توجهات روز افزونی که به روابط انسانی در سازمان ها می‌شود و نیز این نکته که هوش عاطفی بر رهبری در سازمان ها تأثیر زیادی دارد، ضرورت انجام این پژوهش احساس می‌شود. با توجه به مطالب مطروحه بالا محقق در پی یافتن پاسخ سؤال زیر می باشد:

آیا بین هوش هیجانی و رهبری تحول گرا و اثربخشی تیمی رابطه وجود دارد؟

1-2) ضرورت و اهمیت انجام تحقیق

یکی از مسائل مهمی که امروزه در سازمانها دیده می شود، چگونگی انجام بهتر وظایف توسط کارکنان است. این مسئله خصوصا در سازمان ها باعث شده است که تیم های کاری اهمیت روز افزونی پیدا کنند. سازگاری با تیم مستلزم (Aslan et al. 2008). آنچه که امروزه «کار تیمی» نام دارد و اساس پیشرفت حرکتهای سازمانی تلقی می شود ، نه تنها مستلزم هماهنگی و همکاری اعضا و افراد یک واحد است ، بلکه در گستره ای فراگیر ، در بردارنده هماهنگی ، تفاهم وهم سویی واحدهای مختلف سازمان وحرکت یکپارچه تمامی آنها به سوی هدف است . امروزه رهبر سازمان در واقع مدیر تیم سازمان است . کمال و رشد سازمان به چگونگی انجام وظیفه و مسئولیت تمامی واحد در جهت نیل به اهداف سازمان بستگی دارد.

از جنبه های توسعــه پایدار کشورها در سطوح و ابعاد مختلف شنــاخت علمی بستر ســرزمین خود و پتانسیل های طبیعی آن است تا با توجه به محیط طبیعی؛ شهرها، روستاها و مناطق خود را شناسایی و در حفظ قابلیتهای طبیعی و زیست محیطی آن بکوشیم. بدون شک حرکت از اقتصاد تک پایه به سمت اقتصاد متنوع و با ثبات و دستیابی به چنین اهدافی مستلزم شناخت فرایند گردشگری و در كنار آن اكوتوریسم است تا با یک پشتوانه علمی و آگاهی از آثار مثبت و منفی این پدیده ها به انتخاب آگاهانه یک راهبرد منطقی و واقع گرا، توأم با برنامه ریزی و مدیریت صحیح گردشگری به طور عام و گردشگری طبیعی به طور خاص در چارچوب فرآیند توسعه همه جانبه و پایدار دست یابیم. همه مردم طبیعت را دوست دارند. رویکرد انسان به طبیعت، رویکرد تازه ای نیست، کمتر کسی از افراد عامی می توان یافت که از چشم اندازهای طبیعت بی جان شامل کوه و دشت و درَه های کنار جاده در طول سفرهای رایج بین شهری، لذت نبرده باشد و به توصیف آن چه دیده است نپردازد و کمتر کسی را می توان یافت هیچ علاقه ای به یکی از برنامه‎های مستند تلویزیونی حیات وحش و طبیعت زنده نداشته باشد و یا از رفتن به باغ وحش لذت نبرده باشد. و از اهالی روستاها کمتر کسی می توان یافت که از دانستن خواص گیاهان دارویی اطراف روستا و علم به تشخیص آن ها، برخود نبالد و به وقت لزوم از آن بهره نبرده باشد. اهمیت طبیعت به قدری است که در فرهنگ باستانی ما ایرانیان نیز روزی را به عنوان نماد طبیعت نام گذاری کرده اند امروزه هر شاخه منفرد علمی به تنهایی قادر به رفع کلیه نیاز های جوامع نمی باشد و ناگزیر علوم و صنایع و میان رشته ای متولد می‎شوند. تلفیق علومی مثل زمین شناسی، زمین پیکرشناسی، زیست شناسی و بوم شناسی با صنعت گردشگری، باعث خلق افق های نوع و افکار جدید می شوند که می تواند باعث حل معضلات بیکاری، توسعه اقتصادی – اجتماعی، و برداشتن گامی به سوی فقرزدایی، توسعه پایدارو در نهایت، عدالت الجتماعی باشد. گردشگری مهمترین صنعت جهان است و از راه های فقرزدایی و ایجاد اشتغال رویکرد به توسعه گردشگری و ایجاد درآمد ازآن طریق در اروپا و خاورمیانه است. ازگذشته های دور، درایران گرایش به طبیعت و نوراین زیبایی دوستی در دل های مردم روشن بوده است. از تعاریف یونانیان (دشمنان ما) از ایران باستان برمی آیدکه ایرانیان تا چه حد به طبیعت احترام می گذاردند و زندگی خود را با آن در می‎آمیختند. برگزاری جشن های ماهانه و سالانه همگی برای احترام به طبیعت و قدردانی از مواهب طبیعی بوده است. مردم این سرزمین همواره به عناصر طبیعی (آتش، هوا، خاک و آب) احترام به ویژه می گذاردند و درحفظ و پاکیزه نگه داشتن آن اهتمام می نمودند. هیچ مردمی به اندازه ایرانیان از خواص درمانی گیاهان آگاه نبوده است و هیچ قومی تا به این حد از نیروهای طبیعی به پاکی و درستی بهره برداری نکرده است. شهرستان صومعه سرا از مناطق زیبا و دیدنی استان گیلان است که به دلیل ناشناخته بودن از دید مسافران و حتی مردم این شهرستان دور مانده‌است. ناشناخته ماندن این شهرستان موجب شده تا نتواند به عنوان یک منطقه گردشگری برای مسافران جاذبه داشته و دیدنی به نظر آید. لذا این تحقیق

 

 در نظر دارد به برنامه ریزی محیطی توسعه توریسم طبیعت گرا در شهرستان صومعه سرا با تاکید برآسایش اقلیمی پرداخته و بر این اساس به پنج فصل زیر تقسیم می گردد:

فصل اول : کلیات تحقیق

فصل دوم : مرور منابع، ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق

فصل سوم : روش اجرای تحقیق، مواد و روش

فصل چهارم : تجزیه تحلیل داده ها و یافته های تحقیق

فصل پنجم : بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات می باشد.

1-1بیان مسئله

یکی از ارکان صنعت گردشگری وجود جاذبه های گردشگری بویژه جاذبه های طبیعی است که سرمایه اولیه صنعت گردشگری را تشکیل می دهند. دریاها، جنگلها، مراتع، کوهها، دره ها، آبشارها، معادن، چشمه‎ها از جمله جاذبه ها ی اکوتوریستی می با شند.

کشور ایران با توجه به گوناگونی شرایط جغرافیایی و طبیعی و اقلیم، یکی از کشور های منحصر به فرد دنیا در زمینه ی ارائه چهره های گوناگون در بخش توریسم و اکوتوریسم است.

استان گیلا ن با مناظر دل انگیز طبیعی، کوه، دریا، جنگل، مرتع، سواحل زیبا ، آبشار ها، مزارع برنج، باغات چای و مرکبات وغیره نیز ازجمله استانهایی است که همیشه طبیعت گردان را به سوی خود جذب کرده و از نظر اشکال مختلف توریسم از قابلیت بالایی برخوردار است.

شهرستان صومعه سرا در غرب گیلان یکی از شهرستانهای منحصر به فردی است که با دارابودن شرایط جغرافیای منحصر به فرد خود از جمله مناره گسگر وسایرآثارطبیعی و انسانی همیشه مورد توجه گردشگران بومی و غیر بومی بوده، وبخصوص در فصل تابستان مسافران زیادی را بسوی خود جذب می‎کند. شرایط اقلیمی استان گیلان و شهرستان صومعه سرا بدلیل شرجی بودن در فصل تابستان و یا کاهش درجه حرارت در فصول دیگر باعث شده تا نگارنده بدنبال تقویم مناسبی برای این فصول در منطقه مورد مطالعه برای طبیعت گردان بوده و براین اساس این تحقیق در نظر دارد با برنامه ریزی محیطی در شهرستان صومعه سرا توریسم طبیعت گرا را با تاکید برآسایش اقلیمی توسعه داده وشرایط محیطی مناسب را به گردشگران معرفی نماید.

1-2 سوال تحقیق

آیا برنامه ریزی صنعت توریسم طبیعت گرا در شهرستان صومعه سرا دارای روند رو به توسعه می باشد؟

آیا شرایط اقلیمی در توسعه توریسم طبیعت گرا ی شهرستان صومعه سرا نقش دارد ؟

1-3 اهداف تحقیق

برنامه ریزی محیطی در توسعه توریسم طبیعت گرای شهرستان صومعه سرا

شناسایی شرایط اقلیمی تاثیر گذار در صنعت گردشگری شهرستان

ارائه راهکار های لازم در زمینه بهره برداری بهینه از پتانسیل های موجود با تاکید بر آسایش اقلیمی می‎باشد.

1-4 فرضیه‌های تحقیق

بنظر میرسد برنامه ریزی صنعت توریسم طبیعت گرا در شهرستان صومعه سرا دارای روند رو به توسعه می‎باشد.

بنظر میرسد شرایط اقلیمی در توسعه توریسم طبیعت گرا ی شهرستان صومعه سرا نقش دارد.

1-5 قلمرو تحقیق

شهرستان صومعه سرا، در طول جغرافیایی از “46 ‘2 ْ49 تا “23 ’31 ْ49 و عرض جغرافیایی “14 ’15 ْ37 تا “54 ’29 ْ37 در غرب استان گیلان قرار دارد. مساحت این شهرستان 6/632 كیلومتر مربع می باشد كه 3/4 درصد پهنه این استان را تشكیل می دهد. شهرستان صومعه سرا از شمال به شهرستان های بندرانزلی و رضوانشهر، از جنوب به شهرستان های فومن و شفت، از شرق به شهرستان رشت و از غرب به شهرستان ماسال محدود است. (معاونت برنامه ریزی استان گیلان، 1386)

محدودیتهای تحقیق

هر تحقیقی مشکلات مخصوص به خود را دارد لذا مهمترین مشکلات موجود در این تحقیق عبارتند از:

– عدم وجود آمار و اطلاعات دقیق و مدون از اقامتگاههای گردشگری با تاکید برشرایط اقلیمی

– عدم همکاری برخی از سازمانها در ارائه اطلاعات

– عدم وجود برنامه ریزی محیطی برای گردشگران طبیعت گرا در شهرستان صومعه سرا

– عدم وجود تقویم مناسب گردشگری در شهرستان صومعه سرا با توجه به موضوع تحقیق می باشد

 1-7 واژه ها و مفاهیم

گردشگری

گردشگری عبارتست از مجموعه فعالیتهای افرادی كه به مكانهای خارج از محل زندگی و كار خود به قصد تفریح واستراحت و انجام اموردیگر مسافرت می كنند وبیش ازیكسال متوالی درآن مكان نمی مانند (منشی زاده، 1376، ص43).

اقامتگاههای گردشگری

اقامتگاههای گردشگری به مکانهایی گفته می شود که بصورت موقت (فصلی) و یا دایمی جهت پذیرایی از مسافران بومی و غیر بومی و به شکلهای گوناگون خدمات ارائه می دهند. این اقامتگاهها بصورتهای مختلف مانند آلاچیق، خانه، مغازه و غیره می باشند.

اقلیم

اقلیم یک واژه عربی است که در زبان فارسی به آن (آب وهوا) گفته می شود و از کلمه یونانی کلیما (kilima) به معنی میل می باشد. اقلیم نتیجه تاثیر توام پدیده های هواشناسی است و حالت متوسط هوا را در یک نقطه دلخواه به دست می دهد. بنابراین وقتی در مورد آب و هوای یک منطقه بحث می کنیم لحظه زمامی را مطرح نمی کنیم. البته اقلیم معنای گسترده تری داشته و تنها به پارامترهای هواشناسی محدود نمی‎شود بلکه مجموعه عوامل فیزیکی، شیمیایی و زیست محیطی را در بر می گیرد (علیزاده، 1377).

(طبیعت گردی) اکوتوریسم

گودوین (1996): طبیعت گردی عبارت است نوعی گردشگری در طبیعت که تاثیرات اندکی را بر محیط زیست و منابع طبیعی وارد نموده و در حفظ و بقاء گونه ها و زیستگاههای طبیعی سهیم می باشد. طبیعت گردی با دو روش مستقیم حفظ و حراست از منابع طبیعی و غیر مستقیم ایجاد منبع درآمد جهت جوامع بومی در امر حفاظت و بقاء گونه ها و زیستگاههای مهم طبیعی گام برمی دارد. طبیعت گردی با استفاده از ابزار آموزشی و تبلیغاتی می تواند منابع طبیعی حفاظت شده را به عنوان یک منبع درآمد زا جهت بومیان معرفی می نماید در نتیجه افراد محلی به مناطق موروثی حیات وحش و محیط زیست به عنوان یک منبع درآمد، با دیده احترام نگریسته و طبعاً از این مناطق حفاظت می نمایند( اولادی قادیکلایی، 1385، ص 61).

توسعه

ـ توسعه فرآیندی است که به ظهور دنیایی نو می انجامد. در حالی که رشد اقتصادی ممکن است افزایش کمی و یا حتی کاذبی باشد که در سطح تولید، توزیع، مصرف و یا درآمد یک جامعه و یا یک ملت در طول مدت زمانی مشخص حادث می شود (کامران، 1374، ص 42).

در این فصل پیرامون چارچوب تحقیق ابتدا بیان مسئله تحقیق پرداخته و سپس سوالات تحقیق، فرضیه های تحقیق، ضرورت تحقیق، انگیزه تحقیق، اهداف تحقیق، اهمیت موضوع تحقیق، محدوده مورد مطالعه، سوابق تحقیق، روش تحقیق و مراحل آن، با تشریح ابعاد هر یك بیان می شود.

باتوجه به تاكید مقام معظم رهبری در سال 1385 به منظور تحقق بخشیدن در «استفاده صحیح و مناسب از ظرفیت های علمی نخبگان در راستای توسعه همه جانبه كشورمشی و سیره نخبگان سیاسی گذشته و معاصر ایران در عرصه جغرافیای سیاسی ایران نیز الگوی بدیلی در مواجهه با پرورش نخبگان سیاسی در كشور است گفتمان نخبگان اسلامی انقلاب ایران هم‌اكنون به گفتمان مسلط توده‌های مردم و نخبگان سیاسی خاورمیانه و نظام بین‌الملل درراستای مقابله باگفتمان رایج تحمیلی غربی تبدیل شده است ظهور انقلاب اسلامی ایران نقطه عطفی در تحولات سیاسی منطقه خاورمیانه و نظام بین‌الملل محسوب می‌شود این مسئله متاثر از جایگاه ایران در خاورمیانه به عنوان نقطه تلاقی منافع ابرقدرت‌ها و همچنین اهداف و رسالت‌های بین‌المللی گفتمان‌ انقلاب اسلامی بوده است از سوی دیگر تلاش نظام جمهوری اسلامی ایران در راستای تحقق این اهداف وتاثیرات آن درحوزه اندیشه‌های بین‌الملل ودرسطح تعاملات سیاسی – امنیتی خاورمیانه نیز عملا سبب شده است كه گفتمان انقلاب ایران، نقش مهمی در تحولات سیاسی – اجتماعی، فرهنگی و امنیتی منطقه و نظام بین‌الملل داشته باشد. در این میان، تغییر معادلات سیاسی جهان، صدور انقلاب، حمایت از نهضت‌های آزادیبخش و مبارزه با صهیونیسم جهانی، مهمترین ابعاد بین‌المللی

 

 انقلاب بوده‌اند. از سوی دیگر گفتمان نخبگان انقلاب اسلامی سبب بیداری و احیای تفكر اسلامی در منطقه شده و با ارائه الگوی مردم سالار دینی و تقویت جریان اسلام‌گرایی در جهان، به بی‌اعتباری نظام دو قطبی به ویژه تضعیف جایگاه هژمونیك آمریكا منجر شده است. این تاثیرات گسترده و پایدار گفتمان نخبگان انقلاب اسلامی عملا سبب جهت‌گیری و رویارویی قدرت‌های محافظه‌كار منطقه‌ای و ابرقدرت‌هایی كه منافع آنان درخاورمیانه با چالش مواجه شده است، گردیده و به همین دلیل اقدامات وسیعی در راستای مقابله با گفتمان نخبگان انقلاب اسلامی و اشاعه ارزش‌ها و پیام‌های آن صورت گرفته است. علی‌رغم چالش‌های ‌فراروی گفتمان نخبگان اسلامی انقلاب ایران، این گفتمان هم‌اكنون به گفتمان مسلط توده‌های مردم و نخبگان سیاسی خاورمیانه و نظام بین‌الملل در راستای مقابله با گفتمان رایج تحمیلی غربی تبدیل شده است.

نخبگان سیاسی نقش تعیین کننده ای در توسعه یا زوال جامعه ی خود بازی می کنند. در مورد ایران، ودرطول تاریخ آن وحتی در انقلاب اسلامی 1357 گروه نخبگان سیاسی قبلی را از بین برد و گروه جدیدی خلق کرد. چنین به نظر می رسد که گروهها یا طبقات اجتماعی از نخبگان سیاسی با گفتمان های متفاوت که نقش مهمتری را در پیروزی انقلاب بازی کرده اند، به همان نسبت و اندازه در گروه هیأت حاکمه نماینده دارند.

درسالهای قبل و پس از انقلاب اسلامی، جغرافیای سیاسی و هویت ملی ایرانی از فرهنگ سیاسی نخبگان بویژه نخبگان جمهوری اسلامی ایران تاثیرگرفته است. این تاثیررامی توان ازلحاظ ایدئولوژی انقلاب برتحکیم وتداوم هویت سرزمینی ایران درچارچوب گفتمان انقلاب اسلامی، تحول این ایدئولوژی ازگفتمان انقلاب به گفتمان اصلاحات، وتوسعه اقتصادی وشناخت بسترهای تکوینی گفتمان مردم سالاری دینی و گفتمان دولت اسلامی او نیز از لحاظ تاثیر بر مشارکت توده ای وبسیج سیاسی درچارچوب گفتمان انقلاب اسلامی برتحکیم وتداوم ناسیونالیسم ایرانی، تحول مفهوم مشارکت، و تاثیررویکردهای متفاوت برآن دید. دراین پایان نامه، درراستای آزمون فرضیه های پیشنهادی، ازمباحث مطرح نتیجه گیری به عمل آمده است. این پژوهش با توجه به اهمیت و نقش نخبگان رسمی در ساخت جغرافیای سیاسی ایران به مواردی چنداز آن می پردازد بر مبنای چنین فرضیه ای است که ما روندرشدوتوسعه جغرافیای سیاسی را درایران از طریق تحلیل نخبگان سیاسی آن بررسی کرده ایم که مفهوم نخبگان سیاسی آنچنان که دراین پایان نامه مورد استفاده قرار گرفته است یک مفهوم تجربی یا رفتاری است.

1-2) بیان مسئله

با توجه به این که در طول تاریخ و در عرصه های مختلف جهانی در بحث ژئوپلتیک نخبگان سیاسی وعلمی ودانشگاهی از جمله راتزل نقش بسزائی درپیشبردوتحول در جغرافیای سیاسی داشته اندو این امر نیز در ایران قابل لمس است برآن شدیم تا با بررسی های گسترده تحلیلی بر نقش گفتمان نخبگان سیاسی در جغرافیای سیاسی ایران داشته باشیم.

گفتمان باید بینش سیاسی، فرهنگی وبویژه دینی را در مخاطبان ارتقا‌ داده و نتیجه آن نیز آنان را به حقایق نزدیك كرده و پیوند دوستی و تفاهم را ‌بین گروه‌های مختلف در چارچوب نظام اسلامی تقویت كند و وحدت میان امت‌ها را مستحكم‌تر نماید

در این پایان نامه میخواهیم تاثیرات فرهنگ سیاسی نخبگان ایران وبخصوص جمهوری اسلامی ایران طی سال 1357تا1391 تحلیل نمائیم.

در تشریح این امرابتداعا به انواع تعاریف مختلف از نخبگان سیاسی ووضعیت نخبگان سیاسی در انواع نظام­های سیاسی و نحوه تاثیر گذاری آنان در حکومت های مختلف چه دیکتاتوری و چه دموکراسی از مقاطع زمانی را در نظر گرفته ایم وسپس براساس مقاطع زمانی مختلف گفتمانهاراپیرامون نحوه تاثیرگذاری گفتمان سیاسی نخبگان جغرافیای سیاسی برگزیده ایم. سپس به وضعیت جغرافیای سیاسی ایران در دوره های مختلف و حتی وضعیت جغرافیای طبیعی و ویژگی های خاص ایران رامورد بررسی قرار داده ایم سپس برای تبیین وارزیابی نقش گفتمان های مختلف از دوره های تاریخی بخصوص از زمان قاجار و پهلوی و همچنین بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سال های 1357 تا1368 ازگفتمان ((انقلاب اسلامی)) بهره گرفته وسال های پس از آن یعنی سال های 1368 تا1376 درچارچوب گفتمان ((اصلاحات وتوسعه اقتصادی)) تحت بررسی و ارزیابی علمی قرار داده و بلاخره سالهای 1367 تا 1384را باابتناء به گزاره های گفتمانی ((مردم سالاری دینی)) وهم چنین سال های 1384تا 1391رااز گفتمان دولت اسلامی مورد تجزبه وتحلیل علمی قرار داده ایم. همچنین در این مبحث به موارد خواص تصمیم گیری نخبگان سیاسی ایران بویژه بحث جمعیت و پیشرفت و عدالت وتاثیرات گفتمان ها در مسائل منطقه ای اشاراتی داشته ایم.

بی تردید تاریخ معاصر ایران وخصوصا دوره های زمانی مورد پژوهش، مشحون ازنظرات مختلف و کنش‎های متفاوت وبعضا متعارض گفتمان سیاسی نخبگان در ارتباط با رویکرد جغرافیای سیاسی می باشد که البته حسب دلایل مذکور، ما در اینجا صرفا به قدر مشترک گزاره های گفتمانی فرهنگ سیاسی نخبگان اکتفا نموده ایم وبه همین جهت گزاره های گفتمانی مورد بررسی را تحت عناوین کلی و متمایز و در عین حال مرتبط به هم از جمله ” گفتمان انقلاب اسلامی”، “گفتمان اصلاحات و توسعه اقتصادی و توسعه اجتماعی “و بلاخره ” گفتمان مردم سالاری دینی” می باشد، مورد ارزیابی علمی قرار داده ایم.

1-3) سوال تحقیق

بدون تردید هر تحقیقی در راستای شكل گرفتن سوال یا سوالاتی در ذهن محقق انجام می گیرد و شخص پژوهشگر همواره تلاش می كند تا در طول تحقیق به شیوه ای علمی و دقیق به پاسخ های مناسب و قانع كننده ای برای سوالات خود دست یابد. ضمن اینكه برای انجام یك تحقیق خوب پرسش ها خیلی اساسی‎اند و این پرسش‎ها ما را به دانش جدید یادرحل مسئله ی ویژه هدایت می كنند. با توجه به موضوع تحقیق كه به ((تحلیل تاثیرنقش گفتمان نخبگان سیاسی برجغرافیای سیاسی ایران)) می پردازد، نگارنده سوالی به شرح زیر تدوین نموده است.

1- آیا گفتمان نخبگان سیاسی بر جغرافیای سیاسی ایران تاثیر گذار بوده است؟

دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری

 

با عنوان :  بررسی روند توسعه فضایی- کالبدی شهر بندر کیاشهر در دو دهه اخیر

 

دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

 

دانشکده علوم انسانی

 

پایان نامه دوره کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری (M.A.)

 

عنوان

 

بررسی روند توسعه فضایی- کالبدی شهر بندر کیاشهر در دو دهه اخیر

 

 استاد راهنما

 

دکتر رضا حسن پور

 

استاد مشاور

 

دکتر علیرضا کشور دوست

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

بیان مسئله

شهرها دوره های زمانی زیادی را پشت سرگذاشته اند تابه رشد و وضع کنونی خود رسیده اند. شهرهای گیلان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. شکل فضایی و کالبدی کیاشهر مربوط به دوره های مشخص و متمایز از یکدیگر می باشد و این اختلاف در همه ابعاد اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و کالبدی و فضایی دیده می شود.باتوجه به پیشینه تاریخی و بررسی های به عمل آمده می توان تحول نسبتا دقیقی ازرشد وتوسعه فضایی کالبری شهرکیاشهر را در دو دهه اخیرارائه نمود .

این شهر از قدمت چندانی برخوردار نبوده وتنها نکته قابل ذکران این است که چون این ناحیه در قرن هشتم (ه. ش)نیز جزءمناطق تحت فرماندهی سادات کیایی بوده ابتدا به نام حسن کیاده وبعدها به نام بندر کیاشهر مرسوم گردیده است .

هسته اولیه شهر دربخش شرقی و در پایین همان مرکزشهرکنونی شکل گرفت پس ازآن دو بخش دیگر (بالا محله ومیان محله ) که دردوسمت غربی شهر که رودخانه سفیدرود کنونی قرار دارد شکل گرفت از زمانی که شیلات وصادرات وواردات کالا از کیاشهر رونق گرفت یعنی دوره 150 سال قبل صیادان وکارگران شیلات که اغلب ترک بودند در بخش شمال غرب پایین محله کنونی استقرار پیداکردند وبه این ترتیب ترک محله به وجود آمد پس از آن در دهه هفتاد شمسی شهرک منظم وشطرنجی درشمال شرقی پایین محله به صورت از پیش برنامه ریزی شده طراحی شده وحیات پیداکرد .

بدین ترتیب طی چند سال اخیر توسعه فضایی کالبری شهرتاامروز تکمیل شد وفضاهای خالی درون شهر بر اثر توسعه در حال تکمیل شدن است .کیاشهر در طول این سالهابه گسترش عرض جهت شرق خود ادامه داده وروند توسعه فضایی کالبدی شهر اغلب به طرف شمال وبه سمت جنوب مزارع کشاورزی بسیار اندک است .همچنین با افزایش ساخت وساز در فضاهای باز داخل شهر و بر تراکم مسکونی افزوده شده است

اکنون بندر کیاشهر با گذشت زمان وسرعت بالای شهری شدن در طی سالهای اخیر به عنوان یک شهر از توسعه ناموزونی برخورداراست این توسعه از طریق اشتغال بی رویه زمین از این به بعد به عنوان عنصری برای سوداگری ونوع خاصی از سکونت وفعالیت در بسیاری موارد در تقابل با شیوه های زیست وحتی شرایط اقلیمی خود راعرضه می دارد .

شهر از این پس از سال (1388) به بعد مکانی است متشکل از تعداد بلوک شهری تعریف شده وبه وسیله خیابان ها اطراف بدون ارتباعات منطقی فضایی –کالبدی در کنار هم گرد آمده اند از اینرو در صورت که تدابیر جدید (طرح تازه نوشته شده جامع وتفصیلی شهر می توان از آن به عنوان ابزاری جهت جاذب جمعیت وارتقا ء وتوسعه موزون شهری بهره گرفت .

1-2-سوالات تحقیق

روند توسعه فضایی – کالبدی بندر کیاشهر در دو دهه اخیر چگونه بوده است؟

3-1-اهداف تحقیق

اهداف علمی :

الف :برسی توسعه فضایی کالبدی بندرکیاشهر می باشد .

2-تعین عوامل موثر در توسعه فضایی – کالبدی شهرطی دو دهه اخیر

ب:اهداف کاربردی

الف :1 برسی ومقایسه توسعه بندر کیاشهر بااستانداردهای شهردر حال رشد

2- برر سی نقش سیاست های کلان ملی مبنی بردادن اعتبارات عمرانی و مناسب برای این شهر برای تقویت بنیه سازمانهای مسول من جمله شهرداری وبخشداری .

1-4-اهمیت وانگیزه تحقیق – ضرورت تحقیق

این بخش از مناطق معروف حکمرانان منطقه ای ومحل استقرار حاکمان وقت بوده است .بندر کیاشهر در دوره های مختلف تاریخی از رشد

 

 وگسترش ثابتی بر خوردار نبوده است .بطوریکه در یک محدوده زمانی به چنان رشدی رسیده که مورد توجه روس ها قرارگرفته (اداره شیلات )که توسط روسها در زمان تصدی شیلات ایران ساخته شد که نوع معماری نیز تحت تاثیرفرهنگ معماری روسی می باشد ودر زمان هم از تعالی و رشد شهر در زمان جنگ کاسته شده است .

توجه به مطالبی که ذکر خواهد گردید مابه دنبال درک این مطلب هستیم که بتوانیم باترسیم ویژگیهای جغرافیایی بندر کیاشهر ونتایج حاصل ازآن پی به دلایل تغییر شکل فیزیکی – کالبدی شهر ببریم که با تدابیر صحیح امکان برنامه ریزی مناسب برای رشد وتوسعه مناسب شهر بکوشیم

1-5-فرضیه تحقیق

1:بیان جهات گسترش شهر وجهات پیش بینی شده در طرح جامع یا مادی شهر هماهنگی وجود دارد .

2-بین افزایش جمعیت شهروجهات توسعه فضایی – کالبدی شهر ارتباط وجود دارد.

1-6- روش و ابزار تحقیق

در تحقیق حاضر سعی شده است عوامل موثر بر مساله مورد تحقیق شکافته شده ومورد تجزیه وتحلیل قرارگیرد وباروش پیمایش (بااستفاده از تکنیک های محاسبه ومشاهده وغیره )به کسب اطلاعات پرداخته شده است .

1-6-1- جامعه آماری

در این تحقیق جامعه آماری مردم شهر بندر کیاشهر می باشند.

1-7-محدوده مورد مطالعه ومقطع زمانی :

بندر کیاشهر در در بخش حوضه آبریزسفیدرود در کناردریای خزردر استان گیلان در قسمت شمال ایران واقع شده است که از جهات مختلف باشهرستانهای مختلف همجوار است.

بندر کیاشهر از شمال به دریای خزر و از جنوب به بخش مرکزی آستانه اشرفیه واز سمت شرق به شهرستان لاهیجان واز غرب به بخش لشت نشاء متصل می باشد.با توجه به منطقه ساحلی ومرزی با کشورهای تازه استقال یافته آسیای میانه (آذربایجان و…)از حیث امنیتی دارای شرایط خاصی است دارای اسکله وبندر وطرح سالم سازی دریا می باشد .مقطع زمانی مورد مطالعه در سالهای 1388-1368 می باشد وعلت انتخاب این مقطع به جهت مقایسه توسعه فضایی وکالبدی شهر در این سالها بوده است .

نقشه 1-2- شهرستان آستانه اشرفیه به تفکیک بخش و دهستان (1365)

نقشه شماره 1-3- تقسیمات شهرستان آستانه اشرفیه

طرح جامع و تفضیلی بندر کیاشهر سال 1387

1-8- جامعه آماری تحقیق:

جامعه آماری به جامعه گفته می شود که افراد و اشیاء دارای حداقل یک صفت مشخص مشترک با هم باشند.در این تحقیق جامعه آماری مردم شهر بندر کیاشهر می باشند که براساس سرشماری جمعیت سال 1385 ، N مقد ار بوده استک

1-9- مفاهیم و واژه های تحقیق

1-9-1- توسعه

توسعه دارای مفهوم پیچیده ای است ، بخصوص وقتی بخواهیم مفهوم توسعه را در مورد جامعه ای خاص و در مقایسه با دیگر جوامع تعیین کنیم. توسعه یک تغییر اجتماعی نیست ، تغییرات اجتماعی شامل تغییراتی اند که ممکن است زیان آور باشند در صورتی که توسعه صرفا مترادف است با جنبه سود آور پیشرفت تا اصلاحات (برای مثال اصلاحاتی در سطح زندگی ، اختیار تکنولوژی جدید ، تامین نهادهایی جدید و غیره)تاثیرات نیز ممکن است یکنواخت نباشدو توسعه برای یک فرد یا گروهی از جاممعه به معنای توسعه برای فردی یا گروهی دیگر نباشد. بنابراین هر چه توسعه ای که برای آینده برنامه ریزی می شود ممکن است با منافع متضادی روبه رو شود.

گر چه عوامل اقتصادی در تعریف توسعه دارای اهمیت زیادی هستند، اما توسعه چیزی بیش از توسعه اقتصادی یا رشد اقتصادی است. توسعه را می توان فرایندی چند بعدی تعریف کرد که علاوه بر توسعه اقتصادی شامل فرآیندهای توسعه اجتماعی ،سیاسی اداری نیز می باشد و تمامی این فرآیندها به نحو پیچیده ای به یک دیگر مربوط اند .[1]

به طور کاملاعمومی مفهوم توسعه را چنین بیان نمود منظور از توسعه یک کشور شهر یا یک منطقه ،افزایش تولید دسترسی به تسهیلات زیر بنایی وخدماتی فرصتهای شغلی مناسب بکارگیری تکنولوژی جدید وافزایش نرخ سرمایه گذاری ومصرف است . [2] توسعه هنگامی همه جانبه وپایدار است که همه ی زمینه های زندگی را بپوشاند .

1-9-2-توسعه فیزیکی

رشد وگسترش انرامواره شهر یعنی بزرگ شدن تنه واندام فیزیکی شهر به معنای توسعه فیزیکی است .که شهر از جهات مختلف می تواند به این توسعه ورشد برسد ودر مقابل نیز همانطور هم می تواند توسط بعضی عوامل متوقف شود در توسعه فیزیکی شهر زمینهای اطراف شهرها ویا به عبارتی روستاها هم جوار شهر ها به شهر اصلی متصل وچسبانیده می شوند وتحت اشتغال شهر در می آید .

توسعه فیزیکی بر خلاف توسعه کالبدی که در جان شهر ودرداخل خود شهر صورت می گیرد .

پارافراتر وروزبه روز فضای بیشتری رااشغال می کند .

1-9-3-توسعه کالبدی

دربیان مفهوم توسعه کالبدی نیاز به روشن نمودن کلمات آن مثل توسعه وکالبدی هستیم .چنانچه توسعه ومفهوم آن قبلا ذکر شده وکلمه کالبدهم به معنای بافت وفرم می باشد.

که دررابطه باتوسعه به مفهوم رشد وتکامل بافت وشکل فرم یک شهرمی باشد هر شهری ازابتدای تولد واحداث آن از یک نوع بافت وشکل خاص تبعیت می کنند وروبه رشد وتعالی می گذارد توسعه کالبدی به معنای رشد همه جانبه شهر به صورت عمومی وچه به صورت افقی می باشد .

در تاریخ شهر وشهرنشینی واحداث شهر وشهرک های مختلف در سر تاسر دنیا همه آنها به دلیل ویادلایلی مختلف بوجود آمده اند وتوسعه پیدا کرده اند وبانگاهی به تاریخچه شهرهای قدیمی ایران متوجه وجود طبقه بندی بودن شهرهامی شویم مثال شهر رشت که با گذشت زمان رنگ وبوی خود را از دست داده وبه عنوان بافت قدیم شهردر پس دیوارهای بافت جدید پنهان شده اند کالبد هر شهر باگذشت زمان در حال تغییرو تحول است بطوریکه از این تغیرات باعنوان توسعه کالبدی یاد می کنند.

1-9-4-مفهوم شهر

شهر City: تعریف جامعی که بتوان همه شهرهای جهان را شامل شود مشکل است به خاطر اینکه شهرها تابع مختلف اقتصادی و اجتماعی هستند. به همین خاطر متخصصیم شهری هر یک از دیدگاه خود از شهر را ارائه می دهند که در اینجا به چند نمونه آن اشاره می شود. مکان قابل زیست با فعالیت های غیر کشاورزی (درکوش، 1380 : 6)

محدوده ای را شهر گویند که بسیاری از شرایط و خصوصیات از جمله، ابعاد اکولوژیکی، شرایط در خصیصه های اجتماعی- فرهنگی، خوزه های اداری، فعالیت های اقتصادی، خصوصیلات جمعیتی را نسبت به سکونت گاه های دیگر متمایز می نماید (شکویی، 1385: 105).

ماکس سور شهر را الگویی کامل از زندگی اجتماعی می داند که از دل جوامع روستایی قد کشیده است و گذر شهر نقطه تمرکز امور بازرگانی است و به اعتقاد رانزل، شهر مجل اجتماع دائمی انسان ها در برابر اجتماعات موقتی و فصلی است.

خیلی از کشورها تعداد جمعیت را برای شناحت شهر از روستا ملاک قرار می دهند به عنوان مثال فرانسه، آلمان و ترکیه معیار شناخت شهر از روستا 2000 نفر در ایالات متحده آمریکا و مکزیک 2500 و کانادا 1000 نفر و در روسیه 14700 نفر در ترکمنستان 5000 نفر ساکن می باشد. در ایران تا سال 1365 ، رقم 5000 نفر و پس از آن رقم 10000 نفر ساکن، ملاک تشخیص شهر از روستا می باشد. بعضی از دیدگاه اقتصادی به این امر نگاه می کنند و ملاک تشخیص شهر از روستا را درصد شاغلین در کشاورزی می داند. به گونه ای که اگر بیش از 50 درصد شاغلین در یک مجتمع زیستی دربخش غیر زیستی می باشد، آن مکان شهر محسوب می شود وگرنه روستا است (عظیمی، 1380: 10).

همچنین در فرهنگ دهخدا تعریف شهر اینگونه ، مدینه، اجتماعی خانه های بسیار و عمارات بیشمار که مردمان در آن سکنی می کنند در صورتی که از فصیه، قریه و ده بزرگتر باشد. آبادی و خانه های بسیار و خیابان ها و بازارها مشتمل و دارای سازمان های اداری و انتظامی می باشد. مجموعه بسیاری از خانه ها و عمارات و خیابان ها و کوچه ها که در ناحیه ای محدود قرار دارند

2-1-مبانی نظری تحقیق

2-1-1-نظریات موجود در ارتباط باشکل گیری وگسترش شهرها

انسان پالئولیتیک به صورت کوچ نشین زندگی خود رااز راه شکار میوه چینی وماهیگیری تامین می کرد پالئولیتیک (عصر حجر قدیم ) تقریبا 10 هزار سال پیش پایان گرفت در این دوره غار نشینی اساس سکونت گاه انسانها بود ومعتقدات آنها بر پایه سحر وجادو قرار داشت .

انسان عصر حجر قدیم بتدریج به زندگی خانوادگی گروهی وقبیله ای روی آوردوبر اساس مقتضیات فصلی در یکی از اقامتگاههابه زندگی جمعی پرداخت تا از گزند حوادث طبیعی مصون بماند .اقامتگاههای انتخابی بیشتر در کنار رود ها باتلاقها وخلیج های کوچک به وجود می آمد.آنجایی که دسترسی به ماهیگیری وآب شرب امکانپذیر بود این اقامتگاهها همه اقامتگاههای فصلی بودند .

در طی زمان به دلیل آب وهوای مساعد وخاک حاصلخیز بتدریج زندگی روستا نشینی با پرورش گیاه ودام ظاهر شد ودرحدود 12 هزار سال پیش اهلی کردن حیوانات وپرورش نباتات عملی شد این تحولات منابع ذخیره غذایی رابرای ادامه حیات گروههای انسانی فراهم ساخت پیام این تحولات نیز به وجود آمدن سکونتگاه های روستای بود .[3]

شهر ها مراحل تکامل تدریجی خود را از روستاها آغاز نمودند چنانچه در این نظریه پاتریک گدس[4] و لوئیزمامفورد[5] شکل گیری شهر ها را به هسته اولیه روستا مرتب می دانند[6] . ارتباط و همکاری روستاها شکل تازه ای از سکونتگاههای انسانی رابه صورت شهر به وجود آورد .این گفته از نظریه های مربوط پیدایش شهر است[7] .